طراحی شهری
فاطمه بی نیاز؛ تکتم حنایی
دوره 6، شماره 23 ، مرداد 1396، ، صفحه 17-28
چکیده
خوانایی کیفیتی از محیط است که به فضای شهری وضوح بخشیده و سبب میگردد که سیمای شهر بهتر به ذهن سپرده شود. دیدگاه کوین لینچ در ارتباط با کیفیت نمایانی از کاملترین نظریات است و سایر نظریات ادامه دهنده این نظریه میباشند. لینچ معتقد بود که خوانایی شهری متأثر از عناصر پنج گانه میباشد. در واقع هنگام قرارگیری در محیط خوانا، تصویرذهنی ...
بیشتر
خوانایی کیفیتی از محیط است که به فضای شهری وضوح بخشیده و سبب میگردد که سیمای شهر بهتر به ذهن سپرده شود. دیدگاه کوین لینچ در ارتباط با کیفیت نمایانی از کاملترین نظریات است و سایر نظریات ادامه دهنده این نظریه میباشند. لینچ معتقد بود که خوانایی شهری متأثر از عناصر پنج گانه میباشد. در واقع هنگام قرارگیری در محیط خوانا، تصویرذهنی افراد درقالب نقشههای شناختی از محیط، به سهولت شکل میگیرد و بر این اساس افراد به هنگام حرکت درفضا به آسانی مسیریابی نموده و حس سردرگمی نخواهند داشت. چگونگی شکلگیری تصویرذهنی و در ادامه فرآیند شکلگیری نقشه شناختی، به نسبت ادراک افراد از فضا درگروههای سنی مختلف، متفاوت است و هرگروه به اقتضای سن و نیازهای خود جنبههای متفاوتی از فضای شهری را به خاطر میسپارد. مقاله حاضر با هدف ایجاد فضای شهری خوانا برای بزرگسالان با استفاده از تحلیل نقشههای شناختی شهروندان و استنتاج شباهتهای ادراکی آنان تدوین گردیده است. روش مقاله از نوع توصیفی_آماری است و از روش کتابخانهای_اسنادی برای جمعآوری مبانی نظری و از روشهای میدانی، ابزارهای پرسشنامه، مشاهده و تکنیک نقشه شناختی برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. گروه هدف را ساکنان، کسبه و استفادهکنندگان از محیط با گروه سنی 64-15 سال تشکیل میدهند و حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 132 نفر محاسبه شده است. به منظور تحلیل اطلاعات از روشهای آماری_تحلیلی همچون Spss و آزمون Chi Square و روی هم اندازی نقشههای شناختی ترسیمی برای استنتاج یافتهها استفاده شده است. یافتههای مقاله منتج از معیارها و شاخصهایی است که در محیط مطالعه آزمون شده است و حکایت از آن دارد که ساختار ادراکی بزرگسالان به ترتیب از طریق عناصر مسیر،گره و نشانه خوانا شکل میگیرد. اکثریت شهروندان فضای شهری را مطابق دستهبندی اپلیارد بر مبنای نظم متوالی ترسیم نمودهاند و تنها 22 درصد از آنان ترسیم فضایی از محیط داشتهاند. همچنین ارتباط مستقیم میان عناصر شاخص در ذهن بزرگسالان در بازههای سنی متفاوت و خوانایی محیط وجود دارد.