.

قابل توجه نویسندگان و پژوهشگران گرامی

مقالات ذیل پس از طی فرایند داوری، جهت انتشار در نشریه پذیرفته شده اند که حسب زمان پذیرش نهایی، قوانین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سیاست های نشریه و سایر ملاحظات در شمارگان آتی منتشر خواهد شد و هیچ ترتیبی برای انتشار آنها در این بخش لحاظ نشده است.

.
برنامه ریزی شهری
سنجش تاب آوری شهری در برابر مخاطره سیل با استفاده از شاخص های ترکیبی (مورد مطالعه: شهر خرم آباد)

یعقوب ابدالی؛ سعید زنگنه شهرکی؛ حسین حاتمی نژاد؛ احمد پوراحمد؛ محمد سلمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 دی 1401

https://doi.org/10.34785/J011.2022.021

چکیده
  عملیاتی کردن مفهوم تاب‌آوری در برابر بلایای شهری نقطه عطفی در جهت درک ویژگی‌هایی است که به تاب‌آوری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی و تعاملات مورد نیاز برای ساخت و حفظ آن کمک می‌کند. درحالی‌که سنجش تاب‌آوری در برابر بلایای شهری اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده است، تاکنون رویکرد بهینه‌ای برای عملیاتی کردن این مفهوم به وجود نیامده ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
ارزیابی کاربست اصول روش نظریه زمینه‌ای در پژوهش‌های فارسی‌زبانِ برنامه‌ریزی و طراحی شهری

بهادر زمانی؛ احسان بابائی سالانقوچ

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 اردیبهشت 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62693

چکیده
  در سال‌های اخیر استفاده از روش نظریه زمینه‌ای در نظام‌های علمی مرتبط با محیط ساخته شده و به طور خاص طراحی و برنامه‌ریزی شهری افزایش یافته است. از طرفی، عدم توجه کافی پژوهشگران به مبانی و ملاحظات روش‌شناختی نظریه زمینه‌ای و خوانش‌های آن، بعضاً به گونه‌ای از روش‌شناسی با خوانش‌های التقاطی منجر شده که گاه فاقد و ناقض ماهیت روش ...  بیشتر

مدیریت شهری
تحلیل و ارزیابی مصوبات (دوره پنجم) شورای اسلامی شهر تهران

ارسطو یاری حصار؛ علی دشتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 خرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62702

چکیده
  شوراهای اسلامی و شهرداری ها ارکان اصلی اداره شهرها را در ایران تشکیل می دهند. اهمیت و جایگاه شورای اسلامی شهرها به عنوان نهاد سیاستگذار در قوانین فرادست باعث شده تا این شوراها بر فرایندها و عملکرد مدیریت شهری تاثیرات قابل توجهی داشته باشند و به عبارتی عملکرد مدیریت شهری تابعی از تصمیمات و سیاست های مصوب این نهاد باشد لذا ضروریست به ...  بیشتر

روان شناسی محیطی
ارتقاء کیفیت سکونت در مجتمع های مسکونی از طریق حریم موردپژوهی: چند مجموعه مسکونی در مشهد

علیرضا خدیوی پناه؛ اسلام کرمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 خرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62727

چکیده
  با مطرح شدن مسکن اجتماعی بعنوان یک ضرورت در نظام های برنامه ریزی شهری، مساله پژوهش حاضر کیفیت سکونت در مجتمع های مسکونی و پیش فرض پژوهش نقش حریم در ارتقاء کیفیت سکونت است. هدف پژوهش، دستیابی به ساختاری انسانی و اجتماعی در مجتمع های مسکونی از طریق ارتقاء کیفیت سکونت است. تبیین مولفه ها و معیارهای کیفیت سکونت و حریم و چکونگی تحقق آن در ...  بیشتر

طراحی شهری
ویژگی‌های محیطی موثر بر تحرک و فعالیت فیزیکی کودکان در محله از دیدگاه آنان؛ مطالعه موردی: شهر مشهد

تکتم روشن دل؛ بختیار بهرامی؛ مهدی سعیدی؛ گوران عرفانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 تیر 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62738

چکیده
  علی‌رغم نقش معنادار تحرک و فعالیت فیزیکی کودکان بر سلامت و بهزیستی آنان، این نوع فعالیت‌ها در همسایگی‌ها و محلات مسکونی رو به کاهش است. یکی از راه‌های جبران این مسئله، تقویت آن دسته از ویژگی‌های محیطی است که هم مورد نظر کودکان است و هم آنان را به تحرک و فعالیت فیزیکی در محله‌هایشان ترغیب می‌کنند. تحقیقات پیشین این ویژگی‌ها را به‌صورت ...  بیشتر

محیط زیست شهری
تحلیل همبستگی عوامل کلان‌مقیاس محیط طبیعی و مصنوع با شدت جزایر گرمایی شهری (نمونه پژوهی: کلانشهر اصفهان)

الهام قاسمی؛ زهرا ناظمی؛ صفورا مختارزاده؛ مهدی سلیمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62764

چکیده
  جزیره گرمایی شهری (UHI ) یکی از مهمترین مشکلات شهرها در قرن جدید است که در نتیجه شهرنشینی و صنعتی شدن ایجاد شده‌است. شکل‌گیری جزایر گرمایی تحت تاثیر عوامل مختلف محیط طبیعی و مصنوع شهر می‌باشد که باعث افزایش درجه دما یک منطقه شهری در مقایسه با محیط اطراف می‌شود. مهم‌ترین این عوامل شامل پوشش سبز، پوشش آبی، فشردگی ساخت ، نوع کاربری زمین ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
تبیین عوامل شکل دهنده ی دلبستگی به مکان در شهر ساحلی بندر انزلی

علی اکبر سالاری پور؛ زهرا سیف ریحانی؛ نرگس طالب ولی اله

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62798

چکیده
  همان طور که مولفه هایی هستند که از دلبستگی به مکان تاثیر می پذرند، مولفه هایی نیز وجود دارند که بر دلبستگی به مکان تاثیر می گذارند. پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا عوامل مثبت و منفی تاثیرگذار بر دلبستگی به مکان را تعیین نماید. جهت دستیابی به هدف پژوهش، از روش ترکیبی کیفی-کمی بهره گرفته شده است. هم چنین تصاویر گردآوری شده، بر اساس نوع مکان ...  بیشتر

مدیریت شهری
آسیب‌شناسی قوانین و مقررات تاثیرگذار بر نمای ساختمان‌های جدید (مورد مطالعه: محله حکیمیه شهر تهران)

بهناز امین زاده؛ سید هادی حسینی؛ سیدرضا موسوی‌پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62799

چکیده
  نمای ساختمان‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی تشکیل دهنده سیما و منظر شهر، دارای مولفه‌های هویتی است. در سال‌های اخیر، مساله هویت شهرهای ایران و به خصوص تاثیر نمای ساختمان‌ها بر هویت شهر تهران در کانون توجه مراکز علمی و اجرایی بوده و قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های اجرایی مختلفی برای سامان‌بخشی به وضعیت نابسامان نمای ساختمان‌ها ...  بیشتر

بازآفرینی و تجدید حیات بافت تاریخی
تدوین معیارهای تحقق پذیری رویکرد بازآفرینی شهری باتاکید بر توسعه فرهنگ جامعه محلی(هسته مرکزی شهرکرد)

مریم همتیان دهکردی؛ افسون مهدوی؛ محمدرضا ایروانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62800

چکیده
  بازآفرینی شهری یک زمینه متقاطع ازسیاست های شهری و یک گزینه استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهانی است. بررسی سیرتحول تجارب بازآفرینی شهری وارزیابی آنها نشان داده است که موفقیت درمحدوده های شهری تنها با بهبود کالبدی حاصل نمی شود، بلکه از وجهی اجتماعی نیزبرخورداراست که برمبنای آن مردمان ساکن نیزعملا درفرایند بازآفرینی وارد ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بهزیستی اجتماعی سالمندان در فضای باز عمومی شهری (مطالعه موردی بوستان مصلی و پیاده‌ راه شیخ صفی شهر اردبیل)

توحید حاتمی خانقاهی؛ سحر فهیمی حمیدآباد؛ وحید وزیری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62803

چکیده
  پیش‌بینی‌های علمی بیانگر افزایش قابل توجه جمعیت سالمندان در سال‌های پیش‌رو بوده و بر لزوم توجه به نیازهای متنوع و زندگی اجتماعی آنها تاکید می‌کند. عدم توجه به نیازهای اجتماعی سالمندان، پتانسیل سالمندان را برای مشارکت در جامعه محدود می‌کند. مطالعات موجود اغلب به نیازهای کالبدی سالمندان پرداخته و در زمینه نیازهای اجتماعی آن‌ها ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
بررسی تاثیر حیات‌پذیری فضاهای سکونتی قشر کم‌درآمد بر توانمندسازی ساکنان آن (مطالعه موردی: چهار پهنه غیررسمی شهر تبریز)

زهرا شاهی حق؛ مینو قره بگلو؛ حامد بیتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62804

چکیده
  مسکن یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان به شمار می‌رود و سکونتگاه‌های حاشیه‌ای راه‌حل اقشار کم‌درآمد جامعه به مسئله مسکن است و به تدریج منجر به معضلات گوناگونی شده و این سکونتگاه‌ها را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است. البته رهیافت‌های مختلفی برای حل این معضل ارائه شده و توانمندسازی یکی از بروزترین و کارآمدترین ‌‌‌آن‌هاست؛ که از ...  بیشتر

محیط زیست شهری
جایگاه خدمات اکوسیستم ( بوم نظام) در برنامه های توسعه شهری اراک: واقعیت ها و ضرورت ها

نجمه سادات مصطفوی؛ پروین پرتوی؛ زهرا اسدالهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 شهریور 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62837

چکیده
  مناطق شهری به عنوان سیستم‌های انسانی- محیطی، برای پایداری و رفاه به اکوسیستم (بوم‌نظام)‌های طبیعی متکی می-باشند، از این رو، گنجاندن خدمات بوم‌نظام در برنامه‌ریزی برای ارتقای توسعه پایدار شهری ضروری است. اراک شهری صنعتی با تعدد بحران‌های محیط‌زیستی همچنان براساس سیستم برنامه‌ریزی جامع در قالب طرح‌های جامع و تفصیلی مدیریت می‌شود ...  بیشتر

طراحی شهری
جستاری در مطالعات "خاطره‌ی مکان" در پژوهش های فارسی زبان (مروری بر سال های 1385-1401)

نینا قصلانی؛ آزاده آقالطیفی؛ مرجان نعمتی مهر؛ حمید ندیمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 آبان 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.139037.4924

چکیده
  معماری و شهرسازی با محیط ارتباط دارند؛ محیط، ظرف تجربیات فردی و جمعی افراد است و خاطره را شکل می‌دهد. مطالعات خاطره، یک زمینه تحقیقاتی رو به رشد است که بر روی طیف وسیعی از رشته‌ها از قبیل علوم اجتماعی، علوم انسانی، مطالعات منظر و معماری و شهرسازی تمرکز دارد. پژوهش‌هایی در ایران و جهان در رابطه با خاطره در محیط‌های انسان‌ساخت صورت ...  بیشتر

جامعه شناسی شهری
تحلیل جدایی گزینی اجتماعی فضایی گروه های قومی در شهر بجنورد

محمدرضا ضمیری؛ مهین نسترن؛ محمود قلعه نویی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 دی 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.139221.4935

چکیده
  سنجش و ارزیابی جدایی‌گزینی اجتماعی فضایی با ارتقای ابزارهای محاسباتی، جایگاهی برجسته در مطالعات شهری و اجتماعی پیدا کرده است. شهر بجنورد که پس از تقسیم استان خراسان در سال ۱۳۸۳ به عنوان مرکز استان خراسان شمالی برگزیده شد، در سال‌های اخیر رشد و گسترش سریع و پیش‌بینی نشده‌ای را تجربه کرده و جمعیت و مساحت آن به ترتیب دو برابر و سه برابر ...  بیشتر

اقتصاد شهری
دوری گزینی از بازار: تحلیلی بر جذابیت‌های مکانی و غیر مکانی موثر بر استقرار فعالیت‌هادر لبه خیابان (مورد مطالعه: فعالیت خرده‌فروشی پوشاک در شهر کازرون)

غلامرضا مرادی؛ عنایت اله میرزایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 دی 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.139696.4963

چکیده
  در نظام برنامه‌ریزی و مطالعات اقتصادشهری شناسایی نحوه توزیع، الگوهای مکان‌گزینی و پیکربندی فعالیت‌های مختلف شهری و ساماندهی آنها از اهمیت بسزایی در بستر شهر از منظر اجتماعی- اقتصادی، ترافیکی، زیست محیطی و غیره برخوردار می‌باشد. در این زمینه، پژوهش حاضر تلاش دارد با رویکردی کیفی نحوه مکان‌گزینی فروشگاه‌های خرده فروشی پوشاک در ...  بیشتر

سیستم های مکانی جغرافیایی شهری
تحلیل فضایی و مدل‌سازی عوامل موثر بر ناکارآمدی بافت شهر زیارتی مشهد

امیر باغبان؛ ساجده باغبان خیابانی؛ مژگان ثابت تیموری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 دی 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2024.138597.4900

چکیده
  شهر مشهد، کلان شهری مذهبی و کانون گردشگری زیارت در ایران است که طی دوره‌ای بسیار کوتاه، با هدف توسعه و مدرن‌سازی و بدون برنامه‌ریزی‌های آینده‌نگرانه، نسبت به تغییر بافت شهری به ویژه در محدوده حرم مطهر امام رضا (ع) اقدام‌نمود. درحالی‌که مدل‌سازی ناکارآمدی بافت‌های شهری، امکان شناسایی عوامل مؤثر در بهینهسازی بافت‌های قدیمی را ...  بیشتر

برنامه ریزی شهری
بازشناسی مولفه های موثر بر حس دلبستگی مکان در سه مقیاس خانه، محله، شهر

محمدرضا یزدان پناه شاه آبادی؛ زینب عادلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 بهمن 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2024.139973.4984

چکیده
  حس دلبستگی مکانی یکی از مهمترین شاخص‌های سنجش کیفیت مکانی یک فضا از بعد روان شناختی آن است و ارتباط مشخصی با شکلگیری حس مکان در یک فضای شهری دارد. علی‌رغم استفاده گسترده از این مفهوم در پژوهش‌های مختلف در حوزه مکان، به تأثیر "مقیاس مکان" در نحوه شکلگیری و بروز حس دلبستگی مکانی در شهروندان کمتر توجه شده است. لذا در این پژوهش هدف اصلی ...  بیشتر

جامعه شناسی شهری
مطالعه روایت های شهروندان از سیاستهای فرهنگی شهر تبریز

سمیه شالچی؛ مریم الله دوستی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2024.139835.4976

چکیده
  فرهنگ یکی از مهم‌ترین مولفه‌های حیات شهرها محسوب می‌شود و سیاست‌گذاری فرهنگی شهری می-تواند در نقش محرک و تسهیل‌گر سیاست‌های توسعه شهری ظاهر شود. شهر تبریز به عنوان یکی از مهم-ترین کلانشهرهای ایران در طول تاریخ همواره از ابعاد مختلف مورد توجه قرار داشته و یکی از تاثیرگذارترین شهرها بر تحولات فرهنگی ایران محسوب می‌شود. در این پژوهش ...  بیشتر

منظر شهری
تبیین فرآیند مدیریت بصری مناظر شهری تاریخی با تأکید بر قابلیت‌های محیطی (مورد پژوهی: محدوده زندیه شیراز)

هاجر اسدپور؛ محمود قلعه نویی؛ آرمین بهرامیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اسفند 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2024.139979.4985

چکیده
  کم‌توجهی به جنبه‌های بصری مناظر شهری تاریخی منجر شده تا تصاویری مخدوش و ناخوانا از مناظر در ذهن شهروندان ثبت شود؛ بنابراین به فرآیندی برای مدیریت بصری مطلوب مناظر شهری تاریخی نیاز است تا مراحل آن با در نظر داشتن قابلیت‌های مناظر شهری به‌طور کامل طی شود. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف تبیین فرآیند مدیریت بصری مناظر شهری تاریخی مبتنی ...  بیشتر