طراحی شهری
مرضیه شفیعی؛ بهادر زمانی
چکیده
فضاهای شهری به‌عنوان یکی از عناصر اصلی ساختار شهر، نقش مهمی در ارتقای کیفی زندگی شهری به عهده‌دارند. درگذشته طراحان شهری، بیشتر بر مفاهیم بصری و کالبدی فضاهای شهری معطوف بوده و به مفاهیمی همچون کیفیت صوتی فضاهای شهری کمتر پرداخته‌اند. بی‌توجهی به نقش صوت در طراحی و برنامه‌ریزی شهری، افزایش آلاینده‌های صوتی محیطی همچون صدای ناشی ...
بیشتر
فضاهای شهری به‌عنوان یکی از عناصر اصلی ساختار شهر، نقش مهمی در ارتقای کیفی زندگی شهری به عهده‌دارند. درگذشته طراحان شهری، بیشتر بر مفاهیم بصری و کالبدی فضاهای شهری معطوف بوده و به مفاهیمی همچون کیفیت صوتی فضاهای شهری کمتر پرداخته‌اند. بی‌توجهی به نقش صوت در طراحی و برنامه‌ریزی شهری، افزایش آلاینده‌های صوتی محیطی همچون صدای ناشی از ترافیک را دربرداشته و همین امر، ادراک ذهنی صوتی مغشوشی را در میان شهروندان به وجود آورده است. همه این موارد، لزوم مطالعات منظر صوتی در طراحی محیط‌های شهری را روشن می‌سازد. در پژوهش حاضر، کیفیت منظر صوتی پیاده راه چهارباغ عباسی اصفهان به‌عنوان یکی از ارزشمندترین فضاهای شهری تاریخی_فرهنگی در ایران، در راستای پاسخ به پرسش‌های زیر بررسی‌شده است: 1) مؤلفه‌های صوتی مؤثر بر خوشایندی منظر صوتی در محدوده کدامند؟ 2) کیفیت کلی فضای شنیداری در پیاده راه چهارباغ عباسی چگونه ارزیابی می‌شود؟ و 3) مؤلفه‌های نقش انگیز صوتی در پیاده راه چهارباغ عباسی کدامند؟ بنابراین برای شناخت سنجه‌های کیفی،ابتدا با کاربست پیاده‌روی صوتی و ضبط اصوات به شناسایی منابع صوتی در محدوده اقدام شد. سپس 384 پرسشنامه توسط افراد حاضر در محدوده تکمیل شد. آوابرداشت ها در روزهای هفته در بهار 1401 انجام گردیدند. از افراد خواسته شد تا در مسیرهای دلخواه خود به‌طوری‌که بازدید از همۀ فضاها را شامل شود، راه بروند. نتایج ارزیابی‌ها، ادراک افراد از فضای شنیداری محدوده را به‌صورت مثبت نشان داد. نتایج همچنین نشان داد که صدای مکالمه و قدم زدن افراد و صدای پرندگان مؤثرترین منابع صوتی در تبیین خوشایندی منظر صوتی محدوده هستند. همچنین مؤلفه‌های نقش انگیز صوتی شامل نشانه‌های صوتی از قبیل صدای مکالمه و قدم زدن افراد و صدای دوچرخه، ریتم‌های صوتی شامل صدای اذان و فواره‌های آب، اصوات پس‌زمینه شامل صدای مکالمه و قدم زدن افراد و صدای پرندگان، سیگنال‌های صوتی شامل صدای اذان، صدای بازی کودکان و مکالمه افراد هستند. درمجموع، یافته‌ها نشان داد که ادراک افراد مهم‌ترین رکن در خوشایندی منظر صوتی است.
