آزیتا بلالی اسکویی؛ پرستو جعفری
چکیده
انسان فطرتاً موجودی اجتماعی است و فضای احاطه کننده وی، محل شکل گیری و برقراری روابط اجتماعی اوست. میزان و چگونگی اثرگذاری محیط بر عملکرد انسان، همواره یکی از دغدغههای مهم طراحان محیطی بوده است. در این بین بازارها به عنوان مکانهایی عمومی، پررونق و پر رفت و آمد، در درجه بالایی از اهمیت قرار دارند. هدف از این تحقیق دستیابی به مؤلفههای ...
بیشتر
انسان فطرتاً موجودی اجتماعی است و فضای احاطه کننده وی، محل شکل گیری و برقراری روابط اجتماعی اوست. میزان و چگونگی اثرگذاری محیط بر عملکرد انسان، همواره یکی از دغدغههای مهم طراحان محیطی بوده است. در این بین بازارها به عنوان مکانهایی عمومی، پررونق و پر رفت و آمد، در درجه بالایی از اهمیت قرار دارند. هدف از این تحقیق دستیابی به مؤلفههای اثرگذار کالبد بر تعامل موجود در آن و بررسی میزان نقش فضای بازار تبریز به عنوان نمونه زنده و پویایی از بازارهای سنتی ایران، بر تعاملات موجود در آن است. در این تحقیق از دو روش توصیفی_تحلیلی و روش پیمایشی برای بررسی تعاملات اجتماعی و تأثیر کالبد بر میزان تعاملات استفاده شده که پس از به دست آوردن مؤلفههای نحو فضای بازار و تعاملات اجتماعی به بررسی تأثیر بازار بر تعاملات و مقایسه تطبیقی فعالیتهای مختلف یک مجموعه به وسیله نرم افزار تخصصی نحو فضا (دپث مپ) میپردازد؛ سپس با کمک پرسشنامه، میزان تأثیر کالبد بر تعاملات موجود در بازار را ارزیابی میکند. از جمله سراهای این بازار دو سرای امیر و دودری هستند که از نظر کارکرد و شکل هندسی متفاوت از یکدیگر بوده و تعاملات متفاوتی ایجاد مینمایند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که سه عامل ارتباط، همپیوندی و کنترل تأثیر مستقیمی بر میزان دسترسی، نفوذپذیری و انعطافپذیری فضایی دارند که هر سه این عوامل از جمله عوامل ارتقای تعاملات اجتماعی از منظر نحو فضا هستند؛ بررسی نحو فضا در هر دو سرا نشانگر تأثیر مرکزی بودن فضا و ورودیها بر ارتقای رفت و آمد و متمرکز کردن مخاطب و محوری بودن این دو مورد بر جذب کمتر مخاطب و ایجاد فضاهای دنج برای تعاملات اجتماعی است. بررسی عوامل کالبدی بیانگر تأثیر مثبت کفسازی مناسب، امکان رؤیت، خوانایی، استفاده از عناصر طبیعی در میزان تعاملات اجتماعی بوده و هرکدام از مؤلفههای مبلمان مناسب، دسترسی و فضاهای مکث در دو سرا متفاوت بوده که بیانگر تفاوت در میزان تعامل در دوسرا هستند.
شهر اسلامی-ایرانی
عباس غفاری؛ مرتضی میرغلامی؛ بیتا شفائی
چکیده
منظر صوتی حوزهای از مطالعات شهری است که به کیفیت صدای شنیدهشده در فضاهای شهری میپردازد و متأثر از شاخصههای متعددی است. یکی از این شاخصهها رفتار آکوستیکی فضاست که وابسته به ویژگیهای محیطی فضاست. تراز فشار صوت و زمان واخنش(پایداری صدا پس از تولید صدا) دو مؤلفهای هستند که روشنکننده رفتار آکوستیکی فضاها هستند. کیفیت ...
بیشتر
منظر صوتی حوزهای از مطالعات شهری است که به کیفیت صدای شنیدهشده در فضاهای شهری میپردازد و متأثر از شاخصههای متعددی است. یکی از این شاخصهها رفتار آکوستیکی فضاست که وابسته به ویژگیهای محیطی فضاست. تراز فشار صوت و زمان واخنش(پایداری صدا پس از تولید صدا) دو مؤلفهای هستند که روشنکننده رفتار آکوستیکی فضاها هستند. کیفیت ادراکی مناظر صوتی نیز با ارزیابیهای ذهنی مشخص میگردد. چگونگی اثرگذاری ویژگیهای محیطی در رفتار آکوستیکی راستهبازارهای بازار تبریز و تأثیر آن در کیفیت مناظر صوتی راستهبازارها، مسئلهای است که پژوهش پیشِ رو به آن میپردازد. در این تحقیق با اتخاذ روش کمی_کیفی براساس ارزیابیهای عینی، رفتار آکوستیکی راستهبازارها و عوامل مؤثر بر آن مشخص شده و با ارزیابیهای ذهنی، مطلوبیت مناظر صوتی راستهبازارها روشن شده است. ارزیابیهای عینی بر مبنای اندازهگیری تراز فشار صوت و زمان واخنش و ارزیابی ذهنی بر اساس پرسشنامه توصیفی منظر صوتی انجام پذیرفته است. نتایج نشان داد، فضاهایی مانند راستهبازارها که در طول آنها فرم کالبدی و مصالح یکسان است، رفتار آکوستیکی ثابتی بروز میدهند. در صورتی که این تجانس با تغییرات کالبدی از قبیل تغییر در محور فضا و الحاق فضایی به مثابه کاواک همراه باشد، رفتار آکوستیکی و صدای شنیدهشده دستخوش تغییر میگردد. همچنین با کاهش شدت صدا، آسایش صوتی الزاماً افزایش پیدا نمیکند. حتی در فضاهای آرام شهری که تراز فشار صوت پایین است، با بروز پدیده اختلاف تراز فشار صوت، آرامش و کیفیت منظر صوتی افت پیدا میکند. در واقع تبعیت صرف از مقادیر استاندارد برای آرامش صوتی کافی نیست. مقادیر تراز فشار صوت و زمان واخنش که نشاندهنده رفتار آکوستیکی فضا هستند، میتوانند بهنحوی در ارزیابی افراد از منظر صوتی دخیل باشند، ولی به تنهایی نمیتوانند مبنای سنجش کیفیت منظر صوتی باشند. ویژگیها و کیفیات محیطی فضاها از قبیل نورپردازی، میزان ازدحام و جذابیت کالاهای عرضهشده در راستهبازار تأثیر مستقیم در خوشایندی منظر صوتی دارد.