گردشگری شهری
لیلا اویسی؛ اکبر پورفرج؛ محمد امیر اویسی
چکیده
ظهور گردشگری دوستدار کودک از مظاهر پاسخ به نیازهای کودکان به فراغت و هماهنگ با تغییرات سبک زندگی بوده است. با توسعة شهر، افزایش جمعیت و تغییرات روزافزون در حوزه فراغت و مصرف، مجتمعهای تجاری تفریحی وارد چرخة گردشگری و فراغت شهروندی شدهاند. طراحی نامناسب و بیتوجهی به نیاز کودکان در این فضاهای شهری سبب بروز خستگی، ناهنجاریهای ...
بیشتر
ظهور گردشگری دوستدار کودک از مظاهر پاسخ به نیازهای کودکان به فراغت و هماهنگ با تغییرات سبک زندگی بوده است. با توسعة شهر، افزایش جمعیت و تغییرات روزافزون در حوزه فراغت و مصرف، مجتمعهای تجاری تفریحی وارد چرخة گردشگری و فراغت شهروندی شدهاند. طراحی نامناسب و بیتوجهی به نیاز کودکان در این فضاهای شهری سبب بروز خستگی، ناهنجاریهای رفتاری در کودکان و خلق تجربهای نامطلوب می شود که میتواند بر تجربة همراهان، سایر بازدیدکنندگان و گردشگران تأثیری منفی بگذارد. در پژوهش حاضر برآنیم تا به تحلیل تحققپذیری مؤلفههای کلیدی توسعه دوستدار کودک در مجتمعهای تجاری تفریحی به عنوان یک بخش و زیرسیستمی از گردشگری بپردازیم. مورد مطالعة ما، مجتمع تجاری، تفریحی و گردشگری خلیج فارس یزد است. پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته در دوفاز متوالی انجام پذیرفته است. فاز نخست پژوهش، کیفی با رویکرد مبتنی بر نظریهپردازی زمینه بنیان است که برای تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از مصاحبهها، از تکنیک تجزیه و تحلیل تم کلارک و براون استفاده شده است. دادهها از طریق مصاحبة عمیق و نیمه ساختاریافته از ۳۱ تن از خبرگان حوزه گردشگری کودک، معماری و طراحی فضاهای دوستدار کودک و روان شناسی کودک که به روش هدفمند و به صورت ارجاع زنجیرهای انتخاب شده بودند، گردآوری شد. فاز دوم پژوهش کمی است که به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روش تجزیه و تحلیل شکست و اثرات آن استفاده گردیده است. نتایج پژوهش طی فراگرد تحلیل تم که شامل پنج مرتبه مرور مستمر رفت و برگشتی بین مجموعه دادهها و خلاصههای استخراجی کدگذاری شده بود، منجر به شناسایی ۳۹ مقوله درقالب هفت مقوله اصلی «تسهیلات و امکانات فیزیکی، مدیریت و برنامهریزی، ایمنی و احساس امنیت، نیازهای آموزشی و خودشکوفایی، نیازهای اجتماعی و فرهنگی، نیازهای بصری و ظاهری و تفریحات، سرگرمیها و رویدادهای اجتماعی» گردید. همان طور که نتایج تکنیک FMEA نشان میدهد، مقوله تدوین آییننامهای مدون برای برنامهریزی و مدیریت مکانی در حوزه کودک با ۵۸/۳۷۰ ضریب RPN اولویت ۱، مقولههای توجه به مقیاسهای کودکان در طراحی فضا، طراحی فضای تعاملات کودکانه به منظور ادغام اجتماعی و برانگیختن حس تعلق فضایی در کودک ، ساخت محیطی ایمن از نظر جسمانی، اولویت های بعدی را دریافت کردند. این مقولهها مربوط به مقولههای اصلی مدیریت و برنامهریزی، نیازهای بصری و ظاهری و امنیت بودند. این مقولهها همگی بر بهبود قابلیتهای مجتمع تجاری _ تفریحی اشاره دارند. ازآنجایی که نیازهای کودکان پویایی زیادی از خود نشان نمی دهند، لازم است با برنامهریزی و سرمایهگذاری مناسب در بخش خصوصی و دولتی توسعه گردشگری کودک مدنظر قرار گیرد.
