نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهادر زمانی ¹
• فرانک کبیری ²
• علیرضا خواجه احمد عطاری ³

¹ استاد/دانشگاه

² استادیار و عضو هیات علمی دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد،

³ گروه صنایع دستی، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

از آن‌جا که ایستگاه‌ های مترو در زمره فضاهای عمومی شهرها قرار می‌گیرند؛ جداره آن‌ها مشتمل بر آثار هنری عمومی به ویژه دیوارنگاره ها، بخشی از منظر شهری به حساب می‌آید. آثار هنری موجود درجداره می تواند با ایجاد سامانه ارتباطی میان اثر، هنرمند و مخاطب؛ زمینه ای برای تعامل بیشتر میان مردم و محیط فراهم آورد. بدین‌جهت، شناخت عوامل موثر بر ترجیحات بصری مخاطبان برای ایجاد مطلوبیت ادراکی- بصری ضرورت دارد. هدف از نگارش این مقاله، شناخت چگونگی تاثیر عناصر بصری دیوارنگاره‌های ایستگاه متروی تئاتر شهر بر مطلوبیت ادراکی- بصری با تاکید بر بعد بصری جداره ایستگاه می‌باشد. مقاله حاضر به‌دنبال پاسخ به این پرسش است که عناصر بصری دیوارنگاره‌های ایستگاه متروی تئاتر شهر چگونه بر مقبولیت و مطلوبیت ادراکی- بصری جداره ایستگاه تاثیرگذارند؟ برای پاسخ به این پرسش، از روش آمیخته و برای گردآوری داده ها از روش های مشاهده، مصاحبه و تکنیک ترجیح بصری استفاده شده است. از بین شهرهای گوناگون، به لحاظ موقعیت الگوفرستی، شهر تهران و از میان ایستگاه‌های مترو در این شهر، ایستگاه متروی تئاتر شهر به دلیل موقعیت مکانی و نزدیکی به خیابان ولی عصر، تئاتر شهر و پارک دانشجو انتخاب شد. از میان دیوارنگاره‌های این ایستگاه، 9 دیوارنگاره‌ مورد آزمون قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که مطلوبیت ادراکی- بصری در هر سه گروه ناظران تعلیم‌نیافته (شهروندان)، ناظران تعلیم‌یافته (متخصصان هنرهای تجسمی) و خالقان آثار (هنرمندان) وجود داشته و نظر شهروندان و هنرمندان به یکدیگر نزدیک تر بوده است. در ارزیابی به عمل آمده، شهروندان از به کارگیری طرح‌های دارای بداعت، ریتم و تضادهای فرمی استقبال نموده و از نظر ایشان محل نصب دیوارنگاره‌ها به لحاظ میدان و زاویه دید و ارتباط با جداره‌ها مطلوب ولی نورپردازی آثار، نامطلوب ارزیابی شد. این موارد در نمونه های مورد مطالعه به عنوان عوامل اصلی مطلوبیت ادراکی-بصری با تاکید بر بعد بصری دیوارنگاره های ایستگاه شناخته شد.

کلیدواژه‌ها

• عناصر بصری
• مطلوبیت بصری
• دیوارنگاره
• ایستگاه متروی تئاتر شهر تهران

موضوعات

• منظر شهری

عنوان مقاله [English]

The effect of the visual elements of the murals of Tehran Metro Station on the perceptual-visual desirability from the viewpoint of citizens, professionals and artists

نویسندگان [English]

• Bahador Zamani ¹
• Faranak Kabiri ²
• alireza khajeh ahmad attari ³

¹ دانشگاه هتر اصفهان

² Assistant professor and the staff member of the Art department of shahrekord university,

³ Assistant professor of handicraft department, Isfahan university of art

چکیده [English]

As the subway stations are the public spaces of cities, their frontages including public artworks, especially murals, are taken into account as parts of the urban townscape. The artworks of the frontages can provide a medium for interaction playing the role of visual communication system among the artwork, artist and the public. Therefore, recognizing the factors influencing the visual preferences of the audiences is important. The aim of this paper is to investigate the effect of the mural’s visual elements on the perceptual-visual desirability of the frontages of the Tehran's City Theater Metro Station. This paper seeks to answer the question that how the visual elements of the murals of the metro station of the city theater affect the perceptual-visual desirability of the station frontage. To achieve this aim, a mixed method research was conducted based on collecting data through archives, observation, interviews, and visual preference technique. Among different cities, the city of Tehran was selected due to its position and the metro station of the city theater was selected among different metro stations for its location due to proximity to Vali_e_Asr Street, City Theater and Student Park. Then, 9 murals were selected among the murals of the station. The results show that perceptual-visual utility in all three groups of untrained observers (citizens), trained observers (visual arts specialists), and creators (artists), citizens and artists' opinions are close to each other. Citizens welcomed the use of creative designs with rhythms and formal contras being satisfied with both the location of the murals in terms of visibility and view-shed, and the murals relation with the frontages, but not with the works lighting. These factors were identified as the main perceptual-visual desirability factors in the studied samples.

کلیدواژه‌ها [English]

• visual elements
• visual desirability
• mural
• Tehran's City Theater Metro Station