نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سهند لطفی ¹
• هدی بختیاری ²

¹ - استادیار طراحی شهری، بخش شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

² کارشناس ارشد شهرسازی گرایش برنامه ریزی شهری، دانشگاه شیراز

چکیده

مراکز شهری دارای بالاترین تعاملات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی می‌باشند. به مرور زمان با گسترش بی‌رویه شهرها و رشد روز‌افزون استفاده از اتومبیل، معضلات ترافیکی در مراکز شهری قدیمی پدیدار شد. در همین راستا جنبش نوشهرسازی به منظور رفع مشکل ناشی از فرسودگی و زوال مراکز شهری و گسترش افقی شهرها به وجود آمد. بر‌اساس اصول نوشهرسازی، اتصال‌پذیری و پیوستگی شبکه ارتباطی از ویژگی‌های کلیدی شبکه پایدار معابر است. این پژوهش تلاش دارد با به کارگیری اصل اتصال‌پذیری در نوشهرسازی و با استفاده از روش چیدمان فضا^[1]و نیز بهره‌گیری از GIS، به ارائه روشی بسط‌پذیر به منظور تحلیل ساختار شبکه ارتباطی شهرها و ساماندهی آن بپردازد. برای دقت بیشتر در روش یاد شده، بافت تاریخی مرکزی شهر کاشمر که در حال حاضر دچار مشکلات ترافیکی و عدم روان بودن حرکت پیاده و سواره می‌باشد، مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور تحلیل ساختار فضایی شهر از روش چیدمان فضا استفاده شده است. نتایج تحلیل چیدمان فضا نشان می‌دهد که محلات درونی بافت‌ تاریخی فرسوده مرکز شهر با وجود مجاورت با هم‌پیوندترین و در دسترس‌ترین معابر شهری، نتوانسته‌اند در گذر زمان به خوبی با ساختار جدید شهر ارتباط برقرار کنند. به عبارتی، اتصال معابر درونی محلات مرکزی با کل شهر کم است و دسترسی به درون بافت آسان نیست. در ادامه بر‌اساس رویکرد نوشهرسازی و پژوهش‌های پیشین به تببین معیارهایی برای سنجش اتصال‌پذیری شبکه ارتباطی پرداخته شده است. ارزیابی معیار اتصال‌پذیری نشان می‌دهد، شبکه ارتباطی شهر اتصال‌پذیری نسبتاً مناسبی دارد که البته در مورد سواره، کاهش می‌یابد. مقایسه نتایج تحلیل اتصال‌پذیری بر‌اساس معیارهای تبیین شده و تحلیل ساختار فضایی شهر با روش چیدمان فضا از سویی و از سوی دیگر مشاهدات میدانی، نشان می‌دهد در روش چیدمان فضا به دلیل در نظر گرفتن شبکه ارتباطی در کل ساختار فضایی شهر، نتایج حاصله به واقعیت نزدیکتر خواهد بود؛ به عبارتی آنچه که مهم است در نظر گرفتن بافت‌های فرسوده و تاریخی در کل سیستم شهری است. همچنین با توجه به مشکلات ترافیکی موجود در بافت مرکزی شهر کاشمر، می‌توان نتیجه گرفت که اتصال‌پذیری تنها یکی از فاکتورهای مؤثر بر کارایی شبکه برای پیاده و سواره، حرکت روان و همچنین توسعه و ترویج پیاده‌روی می‌باشد و فاکتورهای دیگری مرتبط با شبکه نیز بر این مهم تأثیرگذارند که می‌توان آنها را با معیارهای کمی اتصال‌پذیری ترکیب کرد.

کلیدواژه‌ها

• ساماندهی نظام حرکتی
• چیدمان فضا
• نوشهرسازی
• اتصال‌پذیری
• شبکه ارتباطی کاشمر

موضوعات

• طراحی شهری

عنوان مقاله [English]

Reorganizing Circulation System in Urban Neighborhoods Fabric with analyzing street connectivity based on New Urbanism movement with Space Syntax technique (Case Study: Kashmar)

نویسندگان [English]

• s l ¹
• h b ²

چکیده [English]

The central historic area of the city has the highest social, economic, cultural and religious interactions. Over time, with the development of the city and the growing use of cars in urban areas, problems have emerged in pedestrian and driver circulation systems. In this regard, New Urbanism movement is the answer to suburban sprawl and inner – city decline. Based on new urbanism principles, street network connectivity is a key characteristic of a sustainable street network. The objective of this research is to develop a method for understanding and analyzing the structure of street networks with the connectivity principle of New Urbanism movement and the use of Space Syntax method. For the analysis, GIS  software was used. In this research, central historic area of the city of Kashmar was selected as a case study. Over time, traffic problems in pedestrian and driver circulation systems in this area have emerged leading to congestion and disorder on city streets at peak hours. Spatial structure and street network of the city was identified and analyzed with space syntax technique. The results indicate that the inner neighborhoods of the central historic area of Kashmar, despite their proximity to the most integrated and accessible streets, has failed to connect with the new structure of the city. In other words, the connectivity of local streets with the entire street network in central neighborhoods is low and accessibility and permeability into central historic neighborhood of the city is not easy. Moreover, based on new urbanism approach and previous research, a wide range of measures of street network connectivity is defined and described. Evaluating street network connectivity of the study area of Kashmar indicates that connectivity is relatively good but driver connectivity is lower. A comparative analysis of connectivity results based on the results of space syntax technique on the one hand and local field observations on the other show that considering street network as the entire spatial structure of the city using the space syntax technique will produce results closer to reality. In other words, it is important to consider the old and historical areas with the entire urban system. Finally, in regards to the traffic problems in the central area of Kashmar, we can conclude that connectivity is only one factor affecting network performance and efficiency for pedestrians and drivers; other factors such as promoting walking are also effective and should be incorporated into the quantitative measures of connectivity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Reorganizing Circulation System
• Space Syntax
• New urbanism
• connectivity
• Street Network of Kashmar