نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حامد قادرمزی

استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه کردستان

چکیده

گسترش فضایی شهرها و ادغام روستاها و اراضی پیرامونی آنها، یکی از پیامدهای مهم شهرنشینی شتابان است، که در مادرشهرهای منطقه‌ای نمود چشمگیری داشته است. شهر سنندج به عنوان مادرشهر منطقه‌ای طی سه دهه اخیر رشد شتابانی هم در افزایش جمعیت و هم در گسترش سطح داشته است؛ به گونه‌ای که گسترش فضایی پیوسته این شهر طی دوره مذکور هشت روستا را با تمام زمین‌های زراعی، باغی و مراتع پیرامونشان در بافت خود ادغام کرده است. علاوه بر این، گسترش فضایی منفصل این شهر منجر به تورم جمعیتی و رشد کالبدی روستاهای پیرامونی شده است. نتیجه این فرایند تغییرات وسیع در کاربری اراضی این روستاها بوده است. دوره زمانی این پژوهش (1387- 1355)، جامعه آماری آن یازده روستای پیرامونی شهر سنندج و حجم نمونه ها 315 خانوار می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی وسیع از جمله تکمیل پرسشنامه‌های خانوار و روستا، تعیین کاربری اراضی وضع موجود‌، گذشته و ... بوده است. نتایج این تحقیق نشان از سطح بالای تغییرات در کاربری اراضی روستاهای مورد مطالعه دارد. به گونه‌ای که طی دوره زمانی 1387-1355 به طور متوسط سالیانه 104 هکتار و درمجموع 3319 هکتار از اراضی زراعی، باغی و مراتع این روستاها تبدیل به کاربری‌های دیگر شده اند. تمام تغییرات یاد شده توسط عوامل و نیروهای مختلف شهر سنندج و در جریان گسترش فضایی ناپیوسته این شهر صورت گرفته است.

کلیدواژه‌ها

• گسترش فضایی شهر
• تغییر کاربری اراضی
• آیش اجتماعی
• روستای پیراشهری
• شهر سنندج

موضوعات

• برنامه ریزی شهری
• پایداری شهری

عنوان مقاله [English]

Urban Spatial Expansion and Land use Changes in Surrounding Villages of the Sanandaj City (During the period of 1976 – 2008)

نویسنده [English]

• Hamed Ghadermazy

چکیده [English]

One of the most important results of accelerative urbanization is the spatial expansion of the city and gobble of their surrounding areas, swelling villages, and agricultural lands, which is noticeable in regional metropolitan. Sanandaj City as a regional metropolitan has experienced a rapid growth in both population and plan during the recent three decades. Continuous sprawl in this city has merged eight villages including their agricultural lands, gardens, and pastures in the city. Moreover, discontinuous sprawl in this city has caused to protuberance population and extending of surrounding villages. The outcome of this process was extensive changes in Land use in those villages. The period of this study is 1976-2008, the statistical population includes 11 Surrounding villages of the Sanandaj City and Sample size is 315 households. The methodology of our research is based on extensive documentary and field study including household questionnaires, and identifying past and present land use. Our findings show extensive changes in land use of the villages studied. During 1976-2008, on annually averaging basis 104 ha and totally 3319 ha of the arable, garden and pastures of the villages studied have been converted to the other land uses. The abovementioned changes were made by different factors and agents of the Sanandaj city including discontinuous spatial expansion.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban spatial expansion
• change of land use
• social fallow
• satellite villages
• Sanandaj city