نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نینا قصلانی ¹
• آزاده آقالطیفی ²
• مرجان نعمتی مهر ³
• حمید ندیمی ⁴

¹ دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید‌بهشتی

² گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

³ گروه برنامه ریزی و طراحی مجتمع زیستی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران

⁴ گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید‌بهشتی

چکیده

معماری و شهرسازی با محیط ارتباط دارند؛ محیط، ظرف تجربیات فردی و جمعی افراد است و خاطره را شکل می‌دهد. مطالعات خاطره، یک زمینه تحقیقاتی رو به رشد است که بر روی طیف وسیعی از رشته‌ها از قبیل علوم اجتماعی، علوم انسانی، مطالعات منظر و معماری و شهرسازی تمرکز دارد. پژوهش‌هایی در ایران و جهان در رابطه با خاطره در محیط‌های انسان‌ساخت صورت پذیرفته و هریک از دیدگاهی متفاوت به موضوع نگریسته‌اند. مقاله حاضر با هدف تحلیل و تفسیر آنچه تاکنون در ایران منتشر شده و نیز برای پیشگیری از تکرار در این زمینه و یافتن شکاف‌های تحقیقاتی موجود، به بررسی کبفب مطالعات انجام شده، پرداخته است. این پژوهش به مرور نظام‌مند مطالعات پیشین پرداخته و تعداد 38مقاله و 4 رساله دکتری، که خاطره موضوع اصلی آنها بوده، بر اساس شکل پریزما انتخاب و بررسی شده و با مطالعه ساختار و محتوای آنها به ترسیم چشم‌انداز کنونی پژوهش‌های با موضوع خاطره، دست یافته‌است. نتایج بیانگر حجم روزافزون مطالعات خاطره با محوریت خاطره جمعی است. تکرار محتوایی پژوهش‌های خاطره، توجه بسیار اندک به کاربران ویژه محیط مانند کودک، سالمند و ...، تمرکز تعداد زیادی از مطالعات بر شهر تهران، عدم بررسی خاطره در دوره‌های سنی مختلف انسان و عدم توجه به خاطره فردی افراد از مکان‌های ویژه مانند مکان‌های کودکی، از جمله مشکلات مطالعات در این زمینه هستند. از جمله مقوله‌های پرتکرار ترکیب‌شده با خاطره می‌توان به هویت، تعلق مکانی، دلبستگی مکان و احیا و بازسازی اشاره کرد. همچنین بیشترین تعداد مطالعات به خاطره در فضاهای شهری و میدان‌های شهری پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

• خاطره
• خاطره جمعی
• مکان خاطره
• مرور‌نظام‌مند

موضوعات

• طراحی شهری

عنوان مقاله [English]

Investigating the studies of "memory of place" in Persian languages researches (A review of the years 2006-2022)

نویسندگان [English]

• Nina Ghaslani ¹
• Azadeh Aghalatifi ²
• Marjan NematiMehr ³
• Hamid Nadimi ⁴

¹ faculty of architecture and urbanism, Shahid Beheshti University

² Department of Architecture, faculty of architecture and urbanism, Shahid Beheshti University

³ Department of Planning and Designing Biological Complex, Faculty Of Architecture and Urbanism, Shahid beshti University

⁴ Department of Architecture, faculty of architecture and urbanism, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

Architecture and urbanism are related to the environment; The environment is the container of individual and collective experiences of people and forms the memory. Memory studies is a growing field of research that focuses on a wide range of disciplines such as social sciences, humanities, landscape studies, and architecture and urbanism. There have been researches in Iran and the world regarding memory in man-made environments and each of them has looked at the issue from a different perspective. This article aims to analyze and interpret what has been published so far in Iran, and to prevent repetition in this field and to find existing research gaps, it has analyzed the qualitative studies. This research is a systematic review of previous studies and 38 articles and 4 Ph.D theses in the country, where memory was their main topic, were selected and analyzed based on the shape of the Prisma. By studying their structure and content, it has been achieved to outline the current perspective of memory research. The results show the growing volume of memory studies focusing on collective memory. Repetition of the content of memory research, very little attention to special users of the environment such as children, elderly, etc., the focus of a large number of studies on the city of Tehran, the lack of examination of memory in different age periods of humans and the lack of attention to the individual memory of people from Special places such as childhood places are among the problems of studies in this field. Among the frequent categories combined with memory, we can mention identity, belonging to a place, attachment to a place, and revival and reconstruction. Also, the largest number of studies have focused on memory in urban public spaces and urban squares.

کلیدواژه‌ها [English]

• memory
• collective memory
• place memory
• systematic review