برنامه ریزی شهری
مژگان ثابت تیموری؛ علی علیزاده زوارم؛ ساجده باغبان
چکیده
شهر شاندیز در استان خراسان رضوی به دلیل برخورداری از جاذبه‌های مختلف گردشگری یکی از مهمترین مقاصد گردشگری این استان به شمار می‌آید. در کنار پیامدهای مثبت توسعه‌ی گردشگری در این شهر نظیر بهبود ارائه‌ی خدمات و امکانات مختلف، مواردی نظیر تخریب اراضی کشاورزی نیز از آثار و پیامدهای منفی آن محسوب می‌شوند. مدیریت مناسب در چنین وضعیتی ...
بیشتر
شهر شاندیز در استان خراسان رضوی به دلیل برخورداری از جاذبه‌های مختلف گردشگری یکی از مهمترین مقاصد گردشگری این استان به شمار می‌آید. در کنار پیامدهای مثبت توسعه‌ی گردشگری در این شهر نظیر بهبود ارائه‌ی خدمات و امکانات مختلف، مواردی نظیر تخریب اراضی کشاورزی نیز از آثار و پیامدهای منفی آن محسوب می‌شوند. مدیریت مناسب در چنین وضعیتی نیازمند داشتن یک تفکر جامع سیستمی است. در این راستا، در مطالعه‌ی حاضر با بهره‌گیری از رویکرد آینده‌پژوهی مبتنی بر روش سناریونگاری، به تحلیل سیستمی اثرات مختلف کالبدی و عملکردی توسعه‌ی این شهر گردشگری پرداخته‌شده‌است. در فرآیند اجرایی پژوهش و بر اساس مطالعات پیشین، ابتدا فهرستی از پیشران‌های سیستمی شناسایی شد و در ادامه، پیشران‌های کلیدی با استفاده از روش دلفی مبتنی بر نظر خبرگان انتخاب شدند. پس از تعریف حالت‌های محتمل آینده برای هر یک از پیشران‌های کلیدی و ارزیابی آن‌ها بر اساس تحلیل اثرات متقابل مبتنی بر پرسشنامه‌ی امتیازدهی مربوطه، به شناسایی و تحلیل سناریوها در محیط برنامه‌ی نرم‌افزاری SENARIO WIZARD پرداخته‌شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، یک سناریوی مطلوب و دو سناریوی فاجعه از میان 39366 سناریو شناسایی گردید. براین اساس، عدم تحقق سناریوی اول که مطلوب‌ترین آیندهی پیش‌روی شهر است، تحقق سناریوهای فاجعه را به دنبال خواهدداشت. تحلیل سناریوهای پیش‌روی پژوهش نشان‌می‌دهد که تقویت ویژگی‌های سنتی شهر در کنار حفظ پیوند بین بافت شهری جدید و قدیم، از مهمترین و مؤثرترین عوامل رسیدن به آیندۀ مطلوب شهر به شمارمی‌رود و در مقابل، تخریب بافت سنتی و تخریب اراضی کشاورزی، تحقق آیندهی فاجعه‌ی را در افق سال 1408 برای این شهر تسریع می‌کند.