شهر اسلامی-ایرانی
عباس غفاری؛ مرتضی میرغلامی؛ بیتا شفائی
چکیده
منظر صوتی حوزهای از مطالعات شهری است که به کیفیت صدای شنیدهشده در فضاهای شهری میپردازد و متأثر از شاخصههای متعددی است. یکی از این شاخصهها رفتار آکوستیکی فضاست که وابسته به ویژگیهای محیطی فضاست. تراز فشار صوت و زمان واخنش(پایداری صدا پس از تولید صدا) دو مؤلفهای هستند که روشنکننده رفتار آکوستیکی فضاها هستند. کیفیت ...
بیشتر
منظر صوتی حوزهای از مطالعات شهری است که به کیفیت صدای شنیدهشده در فضاهای شهری میپردازد و متأثر از شاخصههای متعددی است. یکی از این شاخصهها رفتار آکوستیکی فضاست که وابسته به ویژگیهای محیطی فضاست. تراز فشار صوت و زمان واخنش(پایداری صدا پس از تولید صدا) دو مؤلفهای هستند که روشنکننده رفتار آکوستیکی فضاها هستند. کیفیت ادراکی مناظر صوتی نیز با ارزیابیهای ذهنی مشخص میگردد. چگونگی اثرگذاری ویژگیهای محیطی در رفتار آکوستیکی راستهبازارهای بازار تبریز و تأثیر آن در کیفیت مناظر صوتی راستهبازارها، مسئلهای است که پژوهش پیشِ رو به آن میپردازد. در این تحقیق با اتخاذ روش کمی_کیفی براساس ارزیابیهای عینی، رفتار آکوستیکی راستهبازارها و عوامل مؤثر بر آن مشخص شده و با ارزیابیهای ذهنی، مطلوبیت مناظر صوتی راستهبازارها روشن شده است. ارزیابیهای عینی بر مبنای اندازهگیری تراز فشار صوت و زمان واخنش و ارزیابی ذهنی بر اساس پرسشنامه توصیفی منظر صوتی انجام پذیرفته است. نتایج نشان داد، فضاهایی مانند راستهبازارها که در طول آنها فرم کالبدی و مصالح یکسان است، رفتار آکوستیکی ثابتی بروز میدهند. در صورتی که این تجانس با تغییرات کالبدی از قبیل تغییر در محور فضا و الحاق فضایی به مثابه کاواک همراه باشد، رفتار آکوستیکی و صدای شنیدهشده دستخوش تغییر میگردد. همچنین با کاهش شدت صدا، آسایش صوتی الزاماً افزایش پیدا نمیکند. حتی در فضاهای آرام شهری که تراز فشار صوت پایین است، با بروز پدیده اختلاف تراز فشار صوت، آرامش و کیفیت منظر صوتی افت پیدا میکند. در واقع تبعیت صرف از مقادیر استاندارد برای آرامش صوتی کافی نیست. مقادیر تراز فشار صوت و زمان واخنش که نشاندهنده رفتار آکوستیکی فضا هستند، میتوانند بهنحوی در ارزیابی افراد از منظر صوتی دخیل باشند، ولی به تنهایی نمیتوانند مبنای سنجش کیفیت منظر صوتی باشند. ویژگیها و کیفیات محیطی فضاها از قبیل نورپردازی، میزان ازدحام و جذابیت کالاهای عرضهشده در راستهبازار تأثیر مستقیم در خوشایندی منظر صوتی دارد.
