طراحی شهری
مهدی منتظرالحجه؛ بهار نوکار؛ مجتبی شریف نژاد؛ زهرا فتوحی
چکیده
در طرحهای آمادهسازی زمین بهعنوان مهمترین الگوی توسعه شهری دهههای اخیر باوجود تأکید بر برنامهریزی کاربری زمین، جمعیت و حملونقل، توجه کمتری به کیفیتهای محیطی شده است. همین امر سبب گردیده تا این بافتهای شهری شرایط بسیار سطح پایینی از جنبههای کیفی محیط و سیما و منظر شهری دارا باشند و در نتیجه نتوانند برای ساکنان خود، ...
بیشتر
در طرحهای آمادهسازی زمین بهعنوان مهمترین الگوی توسعه شهری دهههای اخیر باوجود تأکید بر برنامهریزی کاربری زمین، جمعیت و حملونقل، توجه کمتری به کیفیتهای محیطی شده است. همین امر سبب گردیده تا این بافتهای شهری شرایط بسیار سطح پایینی از جنبههای کیفی محیط و سیما و منظر شهری دارا باشند و در نتیجه نتوانند برای ساکنان خود، محیطی جذاب و آرام ایجاد کنند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و سنجش شاخصهای کالبدی مؤثر بر مؤلفه زیباییشناسی از دیدگاه شهروندان ساکن در سه محدوده که در دهههای اخیر و در نتیجه طرحهای آمادهسازی زمین شکل گرفتهاند، انجام شده است. این پژوهش از نوع پژوهشهای کاربردی و با روش پیمایشی و همبستگی و به کمک پرسشنامه و مطالعات اسنادی انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 100 خانوار در هر کدام از مناطق مورد مطالعه برآورد شده و از شیوه نمونهگیری تصادفی نیز برای تکمیل پرسشنامهها استفاده شده است. روایی ظاهری پرسشنامه به کمک اساتید دانشگاه یزد و پایایی آن بهوسیله آزمون آلفای کرونباخ تأیید گردید. به منظور تجزیهوتحلیل دادهها از آزمونهای آماری رگرسیون خطی چندگانه و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده و از آزمونهای دوربین واتسون جهت بررسی هم خطی متغیرها و کولموگراف_اسمیرنوف برای تشخیص نرمال بودن توزیع دادههای پژوهش و همچنین برای تبیین معنیداری مدل رگرسیونی چندگانه از روش تحلیل واریانس ANOVA استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از شاخصهای بیستگانه مطالعه شده، در هر کدام از محدودهها تمامی شاخصها دارای اثر مستقیم و معنیدار بر مؤلفه زیباییشناسی هستند. به صورت کلی شاخصهای عدم تکرار و یکنواختی بدنهها، تناسب عرض معابر شهری و پیوستگی جداره مهمترین شاخصهای مشترک مؤثر بر مؤلفه زیباییشناسی بوده و دارای رابطه مستقیم و معنیدار از دیدگاه شهروندان هستند.
طراحی شهری
میترا بیضائی؛ امین شکیبا؛ محمدرضا نقصان محمدی
چکیده
تحولات ایجاد شده در دهههای اخیر و نیز عدم توجه به ویژگیهای یک مرکز محله مطلوب و کارآمد در هر بستری و مطابق با نظرات و خواستههای استفادهکنندگان از این فضاها موجب بروز مشکلاتی از جنبههای مختلف در مراکز محلهای شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل و مشکلات پیرامون دو مرکز محله یعقوبی در بافت تاریخی و مرکز محله ...
بیشتر
تحولات ایجاد شده در دهههای اخیر و نیز عدم توجه به ویژگیهای یک مرکز محله مطلوب و کارآمد در هر بستری و مطابق با نظرات و خواستههای استفادهکنندگان از این فضاها موجب بروز مشکلاتی از جنبههای مختلف در مراکز محلهای شده است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مسائل و مشکلات پیرامون دو مرکز محله یعقوبی در بافت تاریخی و مرکز محله پشت سیلو در بافت جدید شهر یزد و تحلیل آنها از طریق تکنیک FMEA (که اساساً با هدف دستیابی به حد ایدهآل کیفیت مورد استفاده قرار میگیرد) میباشد. با به کارگیری تکنیک یاد شده در عرصه شهرسازی و کالیبره نمودن آن با مفاهیم موجود در این عرصه، میتوان به شناسایی و حل مشکلات فضاهای شهری به روشی اصولی و کارآمد دست یافت. این پژوهش از نوع کاربردی و در بخش تدوین مبانی نظری به روش توصیفی و با استناد به مطالعات کتابخانهای بوده و در بخش دوم که مربوط به دو مرکز محله در شهر یزد میباشد، به روش توصیفی_تحلیلی و از طریق مطالعات و برداشتهای میدانی، به کمک مصاحبه و پرسشنامه و با تأکید بر تکنیک FMEA صورت میپذیرد. مهمترین نتایج این پژوهش در بخش مقایسه دو مرکز محله یعقوبی و پشت سیلو است که نتایج به کارگیری تکنیک FMEA نشان میدهد، مرکز محله یعقوبی در عین وجود برخی کاستیها با توجه به نیازها و شرایط امروزی، به دلیل پیادهمداری و قرارگیری فضا در سطح ادراک انسانی، فعال بودن کاربریهای تجاری محلی و همچنین ترکیب مطلوب کارکردهای برانگیزاننده حضور ساکنان نسبت به مرکز محله پشت سیلو وضعیت به مراتب بهتری را داراست. براساس نتایج تحلیلی و اولویتبندی مسائل، راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضعیت در دو مرکز محله یاد شده ارائه گردیده است. در نهایت جمعبندی پژوهش به ارائه نکات و آموزههایی برگرفته از مرکز محله یعقوبی برای ارتقای کیفی مرکز محله پشت سیلو متناسب با شرایط بافتهای جدید اختصاص یافته است.
برنامه ریزی شهری
حمید محمدی؛ سید علیرضا افشانی؛ هادی ترک شوند
دوره 6، شماره 21 ، بهمن 1395، ، صفحه 65-76
چکیده
چکیده محله را میتوان یکی از مهمترین بازوهای رشد و توسعه شهرها دانست چراکه نمیتوان شهرهایی توسعهیافته داشت، درحالیکه محلات توسعهیافته نباشند. ازاین رو شناخت عمیقتر نظام توسعه محلات، و پر کردن شکاف موجود(عدم توجه به سطوح پایینتر نظام شهری) میتواند به درک درست برنامهریزان در اتخاذ تصمیمات درست منتهی شود. از سویی اعتماد ...
بیشتر
چکیده محله را میتوان یکی از مهمترین بازوهای رشد و توسعه شهرها دانست چراکه نمیتوان شهرهایی توسعهیافته داشت، درحالیکه محلات توسعهیافته نباشند. ازاین رو شناخت عمیقتر نظام توسعه محلات، و پر کردن شکاف موجود(عدم توجه به سطوح پایینتر نظام شهری) میتواند به درک درست برنامهریزان در اتخاذ تصمیمات درست منتهی شود. از سویی اعتماد اجتماعی موضوعی حیاتی برای جوامع انسانی است،که ارتباطی اساسی با نظام توسعه محلهای دارد. از این رو پژوهش حاضر قصد دارد تا به بررسی رابطه اعتماد اجتماعی با توسعه محلهای در محله فهادان شهر یزد بپردازد. روششناسی این پژوهش ازنظر هدف از نوع کاربردی- توسعهای و ازنظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی میباشد. و حجم نمونه در پژوهش حاضر از طریق نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده 365 نمونه انتخاب شده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه است، که یافتههای حاصل از پرسشنامه در نرمافزار SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافتههای پژوهش نشان می دهد که ارتباط مستقیم و معناداری بین اعتماد اجتماعی و توسعه محلهای وجود دارد. ابعاد مختلف اعتماد اجتماعی، 30 درصد واریانس توسعه محلهای را تبیین میکند. همچنین به ترتیب ضرایب بتای استاندارد شده در متغیرهای اعتماد نهادی با ضریب (307/0=β)، اعتماد بین شخصی با ضریب (185/0=β) ، اعتماد تعمیم یافته با ضریب بتای(158/0=β) و اعتماد اعتماد به محیط با ضریب بتای(103/0=β)، بیشترین سهم را در تبیین توسعه محلهای دارند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان میدهد که با افزایش اعتماد اجتماعی، مولفههای توسعه محله نیز افزایش میباید. کلمات کلیدی: اعتماد اجتماعی، توسعه محلهای ، محله فهادان، شهر یزد.
پایداری شهری
مهدی منتظرالحجه؛ مجتبی شریف نژاد
دوره 5، شماره 20 ، آبان 1395، ، صفحه 17-28
چکیده
رشد کمی و گسترده شهرها و فضاهای شهری به ویژه فضاهای فراغتی در دوران معاصر موجب گردیده است تا نحوه استقبال و بهرهبرداری از فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت در شهرها بدون توجه به دیدگاه استفادهکنندگان از آنها و چگونگی طراحی و تجهیز این فضاها صورت پذیرد. در توسعه شهرها، پارکهای عمومی به عنوان بخش مهمی از عناصر شهری در ارتباط با ...
بیشتر
رشد کمی و گسترده شهرها و فضاهای شهری به ویژه فضاهای فراغتی در دوران معاصر موجب گردیده است تا نحوه استقبال و بهرهبرداری از فضاهای عمومی گذران اوقات فراغت در شهرها بدون توجه به دیدگاه استفادهکنندگان از آنها و چگونگی طراحی و تجهیز این فضاها صورت پذیرد. در توسعه شهرها، پارکهای عمومی به عنوان بخش مهمی از عناصر شهری در ارتباط با نحوه گذران زندگی شهروندان از یک طرف و به عنوان یکی از عوامل مهم ارتقا دهنده سیمای بصری شهرها و کاهش آلودگیهای صوتی و بصری از طرف دیگر ایفای نقش مینمایند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر دیدگاه استفادهکنندگان از دو پارک اصلی شهر یزد با عناوین پارک کوهستانی و پارک بزرگ شهر انجام شده است. حجم جامعه مادر برای پارک کوهستانی سه هزار و 600 نفر و برای پارک شهر دو هزار و 400 نفر برآورد شده است. این پژوهش از نوع پژوهشهای کاربردی و با روش پیمایشی و همبستگی و به کمک پرسشنامه و مطالعات اسنادی انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران محاسبه و از شیوه نمونهگیری در دسترس استفاده شده است. روایی ظاهری پرسشنامه به کمک اساتید دانشگاه یزد و پایایی آن به وسیله آزمون آلفای کرونباخ تأیید شده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها نیز از آزمون رگرسیون چند متغیره و دو مرحلهای استفاده گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از آنست که بین معیارهای چهارگانه آسایش و راحتی، دسترسی به خدمات و تسهیلات فراغتی، امنیت و زیباییشناسی با دیدگاه ذهنی استفادهکنندگان از فضای پارکهای شهری رابطه معنیداری وجود دارد و معیار امنیت و شاخصهای مرتبط با آن بالاترین میزان رابطه معنیداری را در شکلگیری دیدگاه ذهنی استفادهکنندگان از پارکهای شهری دارد.