اسکان غیر رسمی
بررسی تاثیر حیات‌پذیری فضاهای سکونتی قشر کم‌درآمد بر توانمندسازی ساکنان آن (مطالعه موردی: چهار پهنه غیررسمی شهر تبریز)

زهرا شاهی حق؛ مینو قره بگلو؛ حامد بیتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 مرداد 1402

https://doi.org/10.22034/urbs.2023.62804

چکیده
  مسکن یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان به شمار می‌رود و سکونتگاه‌های حاشیه‌ای راه‌حل اقشار کم‌درآمد جامعه به مسئله مسکن است و به تدریج منجر به معضلات گوناگونی شده و این سکونتگاه‌ها را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است. البته رهیافت‌های مختلفی برای حل این معضل ارائه شده و توانمندسازی یکی از بروزترین و کارآمدترین ‌‌‌آن‌هاست؛ که از ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
بررسی نقش سازمانهای مردم نهاد در بهبود تاب آوری سکونتگاه های غیررسمی شهر ارومیه در برابر پاندمی کووید- 19

مجتبی آراسته؛ محمدحسین پورحسن زاده؛ مریم بقایی

دوره 12، شماره 45 ، بهمن 1401، ، صفحه 69-82

https://doi.org/10.34785/J011.2023.011

چکیده
  آسیب­ های ناشی از بحران جهانی بیماری کرونا، شهرها و مدیریت شهری را با وضعیت دشواری رو­به­ رو کرده است. درجه و شدت این آسیب ها در اسکان­ های غیررسمی به دلیل خصوصیات و ویژگی­ های کمی و کیفی پایین این مناطق بیشتر است. هدف اصلی تحقیق حاضر  بررسی نقش سازمان­ های مردم نهاد در ارتقای تاب ­آوری سکونتگاه­ های غیررسمی شهر ارومیه ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
پدیده فضا در اسکان غیررسمی؛ تجربه زیسته گروه‌های اجتماعی-معیشتی (مورد مطالعه: بازار امام‌ حسن‌ مجتبی، نسیم‌شهر، استان تهران ؛ 1395- 1365)

زهرا اسکندری دورباطی؛ مهرداد جواهری پور؛ فرح ترکمان

دوره 12، شماره 45 ، بهمن 1401، ، صفحه 97-108

https://doi.org/10.34785/J011.2022.006

چکیده
  هدف این مقاله ادراک پویایی گروه های اجتماعی_معیشتی در سکونتگاه‌های‌ غیررسمی در پیوند متقابل با فضای اجتماعی_کالبدی آنهاست. در پژوهش‌های انجام شده در باره این محدوده‌‌ها‌ رویکرد آسیب‌شناسی ‌اجتماعی و روش‌های‌ پیمایشی_کمی غلبه دارد. از این رو آگاهی از توان‌ها و چگونگی عاملیت ساکنان در مواجهه با موانع ساختاری اندک است. در طی چهار ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
کاربست رویکرد آینده نگرانه (اینفرمال آرمچر) در ساماندهی فضایی سکونتگاه های خودانگیخته شهری (ارزیابی در شرایط شهر سنندج)

کیومرث ایراندوست؛ میلاد دوستوندی؛ کسری آشوری؛ سید محمد قانع زاده

دوره 11، شماره 44 ، آبان 1401، ، صفحه 3-16

https://doi.org/10.34785/J011.2022.391

چکیده
  زیست غیررسمی شهری یکی از گزینه های بقای گروه های کم درآمد شهری است که سازوکارهای ناکارآمد بخش رسمی و دولتی و نیز نظام برنامه ریزی توان تأمین مسکن آنها را ندارد؛ ازاینرو زیست و مسکن غیررسمی برآمده از گفتمان رسمی و همزمان با برنامه ریزی رسمی شکل گرفته است. نظام های برنامه ریزی و گفتمان های مسلط در مواجه با زیست غیررسمی شهری رویکردهای ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
تحلیل تطبیقی ویژگی‎های جمعیتی در سکونت‏گاه‏‎های رسمی و غیررسمی شهر سنندج

سعید خانی؛ کیومرث ایراندوست؛ علیرضا کمالی

دوره 10، شماره 40 ، آبان 1400، ، صفحه 105-118

https://doi.org/10.34785/J011.2022.210

چکیده
  سکونتگاه‌های غیررسمی چالشی بنیادین در شهرنشینی نو به شمار می‏روند. در برخورد با این چالش، رویکردها و برنامه‏های گوناگونی به‏کار گرفته شده است، ولی بسیاری از برنامه‏ها به دلایل گوناگون ازآن گونه نبود شناخت ویژگی‏های این سکونتگاه‌ها به‌ویژه ابعاد جمعیتی با کامیابی همراه نبوده است. بررسی‎ها نشان می‎دهد ابعاد اسکان در ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
ارزیابی کالبد سکونتگاه‌های خودانگیخته در پیوند با ساختار زندگی ساکنین (نمونه موردی: سکونتگاه های پهنه شمالی شهر تبریز)

مریم سلیمانی؛ مینو قره بگلو

دوره 10، شماره 40 ، آبان 1400، ، صفحه 119-132

https://doi.org/10.34785/J011.2021.115

چکیده
  یکی از عوامل تعیین کننده در سکونتگاه های خودانگیخته مناطق حاشیه نشین، الگوهای رفتاری در جریان زندگی ساکنین و فعالیت های روزمره وابسته به آن است که بر شکل سکونت تأثیرگذار خواهد بود. هدف پژوهش حاضر واکاوی و شناسایی الگوی کالبدی سکونتگاه های خودانگیخته و راهبردهای برساخت آن در پیوند با شیوه زندگی ساکنین مناطق حاشیه نشین پهنه شمالی شهر ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
رویکرد مسکن اندک‌افزا به مثابه سیاست ارتقای مسکن در سکونتگاه‌های غیررسمی؛ مورد پژوهی شهر چابهار.

علیرضا نظرنیا؛ لیلا زارع؛ فریبرز دولت آبادی

دوره 10، شماره 38 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 77-90

https://doi.org/10.34785/J011.2021.809

چکیده
  سکونتگاه­های غیررسمی یکی از تبعات شهرنشینی سریع است که عمدتاً مهاجران روستایی و تهیدستان شهری را در خود جای داده‌ و بدون مجوز و خارج از برنامه­ریزی رسمی و قانون توسعه شهری در درون یا خارج از محدوده شهرها شکل می­گیرند. این نوع سکونتگاه­ها نتیجه ناکارآمدی نظام تأمین مسکن شهری است که در امتداد رشد کنترل ­نشده آن و عدم ثبات اقتصادی ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
نقش پیکره‌بندی فضایی در اجتماع پذیری سکونتگاه‌های غیر رسمی (نمونه موردی: محله‌های حصار و دیزج شهر همدان)

سعید علیتاجر؛ پوریا سعادتی وقار؛ محمد بشیر رباطی؛ احمد حیدری

دوره 7، شماره 26 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 57-72

https://doi.org/10.34785/J011.2018.032

چکیده
  در دهه‌های اخیر به دلایلی مانند رشد جمعیت، افزایش مهاجرت و عدم امکان تهیه مسکن به وسیله اکثر این مهاجران، انبوهی از سرپناه های غیرقانونی، بدون رعایت اصول ساخت وساز و به صورت درهم تنیده شکل گرفته است. از این سرپناه ها با عناوینی چون سکونتگاه های غیررسمی یاد می کنند که دچار معضلات بسیاری از جمله عدم تأمین زیرساختها و دسترسی به خدمات ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
ارزیابی سطح پایداری محلات غیر رسمی با استفاده از مدل ردپای اکولوژیک (نمونه مطالعاتی: محله عباس آباد شهر سنندج)

کیومرث حبیبی؛ امیر قادری؛ جمشید اسدی؛ آرمان رحیمی

دوره 7، شماره 26 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 89-98

https://doi.org/10.34785/J011.2018.002

چکیده
  یکی از زمینه­های ناپایداری توسعه شهری (به ویژه در کشورهای در حال توسعه) گونه­ای از سکونت با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیررسمی است که در حال گسترش فزاینده بوده و نیازمند اتخاذ تدابیر ویژه برای ساماندهی وضعیت کنونی و جلوگیری از گسترش آن در آینده است. با مطرح شدن توسعه پایدار شهری در دهه 1980 و لزوم توجه به همه ابعاد وجودی شهر(اعم از زیست ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
تبیین و ارزیابی مولفه‌های تاب‌آوری نهادی و اجتماعی در سکونتگاه‌های خودانگیخته شهری؛ مطالعه موردی: ناحیه منفصل شهری نایسر؛ سنندج

اکبر محمدی؛ کسری آشوری؛ محمدبشیر رباطی

دوره 6، شماره 22 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 75-88

چکیده
  امروزه اغلب سکونتگاه­های خودانگیخته شهری به دلایل مختلفی از قبیل کمبود توان مالی، بالا بودن هزینه تأمین مسکن رسمی،  قیمت بالای زمین شهری (به خصوص برای اقشار کم­درآمد)، پیشی گرفتن روند توسعه‌های شهری از برنامه‌ریزی و مدیریت عقلایی شهری و عوامل متعدد دیگر، در مکان­هایی بنا شده‌اند که اغلب آنها مخاطرات طبیعی یا به دلیل تکنولوژیکی ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
بررسی علل شکل گیری و راهکار مقابله حاشیه نشینی شهر زابل با تاکید بر توانمندسازی

خدارحم بزی؛ اکبر کیانی؛ عبدالغنی صفرزائی

دوره 6، شماره 21 ، بهمن 1395، ، صفحه 17-28

چکیده
  رشد شتابان شهرنشینی ایران همراه با مهاجرت روستاییان به شهرها باعث به وجود آمدن حاشیه‌نشینی به صورت گسترده شده است. اولین مبدا مهاجران روستایی و شهرهای کوچک مناطق مرزی شهرهای بزرگتر منطقه می‌باشد. شهر زابل به عنوان مادر شهر سیستان در سال‌های اخیر با رشد حاشینه‌نشینی به خصوص در محورهای مواصلاتی خود به مناطق و روستاهای اطراف مواجه ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
تحلیل اثرات پایداری اجتماعی بر میزان ادراک امنیت تصرف در سکونتگاه های غیررسمی؛ نمونه موردی: محله کشتارگاه شهر ارومیه

بهمن احمدی؛ بهناز امین زاده گوهرریزی

دوره 5، شماره 20 ، آبان 1395، ، صفحه 29-42

چکیده
  تجارب علمی و عملی در رابطه با رویکردهای ارتقای امنیت تصرف در سکونتگاه‌های غیررسمی نشان داده که امنیت تصرف یک حس است که تنها از طریق ابزارهای رسمی و قانونی همچون سند مالکیت به دست نمی‌آید. امروزه به جای ارتقای امنیت تصرف از طریق فاکتورهای قانونی، استفاده از ابزارهای میانجی‌گر مرسوم شده است. با توجه به این سئوال که آیا پایداری اجتماعی ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
شناسایی عوامل کلیدی موثر بر وضعیت آینده سکونتگاه‌های فرودست شهری سنندج با تاکید بر کاربرد آینده‌ پژوهی

کیومرث نعیمی؛ محمدرضا پورمحمدی

دوره 5، شماره 20 ، آبان 1395، ، صفحه 53-64

چکیده
  سکونتگاه‌های فرودست شهری همواره چالشی پایان ناپذیر برای مدیران شهری در کشور ما بوده است. در سال‌های اخیر آشفتگی و تغییرات پرشتاب و مداوم و ظهور مسائل جدید، باعث شده تا برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌ها در این حوزه به صورت مقطعی و اندک زمانی بتواند معضلات را التیام ببخشد. آنچه نیاز است تجدیدنظر در رویکردهای کلانِ مدیریتی و به‌کارگیری ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
اولویت بندی چالشهای اسکان غیررسمی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مطالعه موردی: محله جعفرآباد کرمانشاه

حامد قادرمزی؛ علیرضا جمشیدی؛ معصومه جمشیدی؛ داود جمینی

دوره 2، شماره 6 ، خرداد 1392، ، صفحه 43-58

چکیده
  اسکان غیررسمی پدیده‌ای است که در زمین‌های از عوامل، فراتر از مکان تشکیل شده و گسترش یافته و متقابلاً بر محیطی فراتر از آن نیز تأثیر می‌گذارد. چاره‌جویی این مسئله به سیاست‌گذاری و اقداماتی نه فقط در سطح محلی آن، بلکه در سطح ملی نیاز دارد. بنابراین هدف از این مطالعه، بررسی، شناخت و اولویت‌بندی مسائل و مشکلات اسکان غیررسمی در شهر کرمانشاه، ...  بیشتر

اسکان غیر رسمی
دستیابی به توسعه پایدار محلی از طریق ظرفیت اجتماعی ساکنین و فعالان اقتصادی محله غیررسمی مطالعه موردی : محله شمیران نو
دوره 1، شماره 4 ، آبان 1391، ، صفحه 3-12

چکیده
  این مقاله با پذیرش ساکنین محلات غیررسمی به عنوان شهروندان صاحب حق شهری و با انتخاب راه کارهای مداخله در ظرفیت های اجتماعی به جای بازسازی محیطی نگارش شده است. هدف مقاله معرفی سازه ظرفیت‌اجتماعی و ارتباط آن با توسعه‌پایدار‌محلی به تفکیک گروه‌های اجتماعی ساکنین و فعالان اقتصادی است. بررسی نتایج به تفکیک دو گروه مذکور، امکان شناسایی ...  بیشتر