نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سارا صالحی ¹
• حسن سجادزاده ²
• محمد سعید ایزدی ³
• کسری کتاب اللهی ⁴

¹ کارشناس ارشد طراحی شهری دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

² دانشیار گروه طراحی شهری دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

³ استادیار گروه طراحی شهری دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

⁴ دانشجوی مقطع دکتری شهرسازی اسلامی دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

سینما بستری بدیع برای بازخوانی رابطه کالبد و روانِ شهر معاصر است. ارتباط مستمر شهر و سینما بر اهمیت تأثیرگذاری و تأثیرپذیری توأمان بر شهرسازی و معماری افزوده است. با فرض کم‌توجهی به فضاهای شهریِ موفق، انسان‌مدار و مکانمند در سینمای ایران و از طرفی اهمیت نقش کارگردان در بهره‌گیری از معیارهای صحیح بازنمایی فضاهای شهری انسان‌مدار، این پژوهش اهداف 1. بررسی ابعاد مختلف آثار منتخب سینمای داستانی ایران پس از انقلاب اسلامی سال 1357، 2.استخراج معیارهای خلق فضای شهری در آثار سینمای داستانی و 3. پیشنهاد بازنمایی تصویر فضای انسان‌مدارتر شهری در سینمای ایران را دنبال می‌کند. چارچوب نظری پژوهش براساس روش اسنادی گردآوری شده و معیارهای نهایی مورد استفاده در تحلیل فیلم بترتیب 5 مورد شامل دیدگاه فیلمساز، کیفیت‌های پرداخت شده فضای شهری در فیلم، تنوع در استفاده از فضاهای شهر، نحوه پرداخت مکان، انواع فضاهای شهری و نوع پرسوناژ می‌باشد. در انتخاب فیلم‌ها از روش دلفی، مصاحبه با اصحاب سینما و اساتید دانشگاه کمک گرفته شد و بر این اساس 53 فیلم داخلی منتخب در سینمای داستانی پس از انقلاب اسلامی، گزینش شد. در تحلیل فیلم‌ها از دو روش تحلیل محتوا براساس موضوع و فاعل بازنمایی و روش تحلیل محتوای ساختگرایانه براساس نشانه‌شناسی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سینمای ایران به فضای شهری اجازه حضور نداده است. لذا لازم است حرکت از سینما به شهر را آغاز شود تا هم سینما با مردم ارتباط بیشتری برقرار کند و هم به شهر و فضاهای شهری در درک بهتر توسط شهروندان کمک شود. بر این اساس پیشنهاداتی جهت خلق سکانس‌های انسانی‌تر و بازنمایی بهتر از شهر در سینمای ایران ارائه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

• سینما
• شهر
• طراحی شهری
• فضای شهری
• تحلیل محتوا
• تهران

موضوعات

• طراحی شهری

عنوان مقاله [English]

Evaluating the representation of urban spaces in Iranian cinema films

نویسندگان [English]

• sara salehi ¹
• Hassan sajadzadeh ²
• Mohammad Saied Izadi ³
• kasra ketabollahi ⁴

¹ Master in Urban Design , College of Art and Architecture , Bu-Ali-Sina University , Hamedan , Iran

² Associated Professor in Urban Design , College of Art and Architecture , Bu-Ali-Sina University , Hamedan , Iran

³ Assistant Professor in Urban Design , College of Art and Architecture , Bu-Ali-Sina University , Hamedan , Iran

⁴ Phd Student in Islamic Urbanism, Architecture and Urbanism Faculty, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Cinema is a novel platform for re-reading the relationship between the body and the mind of the contemporary city. Assuming little attention to successful, humane and spatial urban spaces in Iranian cinema and on the other hand the importance of the director's role in using the correct criteria for showing urban spaces in the film and successful representation of humane urban spaces in this study Objectives 1. A Study of Different Dimensions of Selected Works of Iranian Fiction Cinema after the Islamic Revolution of 1978 2. A Study of Different Dimensions of Selected Works of International Fiction Cinema 3. Extraction of Criteria for Creating Urban Space in Works of Fiction Cinema Follows. The theoretical framework of the research was collected based on the documentary method and the final criteria used in film analysis were 6 items, respectively: Urban spaces and character type]. In the selection of films using the Delphi method, interviews with filmmakers and university professors were used, and based on this, 5 foreign films by the famous director Woody Allen and 53 domestic films in the cinema after the Islamic Revolution were selected. In the analysis of films, two methods of content analysis based on the subject and subject of representation and the method of constructive content analysis based on semiotics have been used. The results of the research show that Iranian cinema has not allowed the presence of urban space, so it is necessary to start moving from cinema to city so that cinema can establish more communication with people and help the city and urban spaces to better understand. Based on this, suggestions are made to create more humane sequences and better representation of the city in Iranian cinema.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cinema
• City
• Urban design
• Urban Spaces
• Tehran