نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تربیت مدرس
2 استاد طراحی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
3 استادیار گروه طراحی شهری/ دانشگاه تربیت مدرسٰ دانشکده هنر
چکیده
محیط می‌تواند سبب ایجاد هیجان‌های مثبت و منفی درشهروندان گردد. بخش مهمی از اهمیت هیجان به‌دلیل تاثیری است که بر رفتار افراد دارد. زیرا استخراج پاسخ‌های هیجانی یکی از بهترین راه‌های فهم حوزه‌های مختلف تجربه و ادراک، از تصمیم‌گیری تا تعاملات اجتماعی است. امروزه مشکلات سلامت روان و تاکید بر افزایش تعاملات اجتماعی موجب توجه هرچه بیشتر به موضوع هیجان شده‌است اما در بین مطالعات انجام‌شده تاثیر عوامل کالبدی-فضایی کمتر موردتوجه قرارگرفته‌است. از این روی، هدف پژوهش حاضر از یک‌سو بررسی تاثیر سنجه‌های کالبدی-فضایی خیابان شهری بر تحریک هیجانی عابرین پیاده، با قراردادن فرد در محیطی شبه‌حقیقی و ازسوی‌دیگر، ارزیابی دقت و امکان‌سنجی بهره‌گیری از یک ابزار جدید سنجش عصبی در مطالعات حوزه شهرسازی می‌باشد. مقاله حاضر به‌روش تجربی-آزمایشی و با شبیه‌سازی ۱۸ آزمون از تیپ‌های مختلف خیابان شهری انجام‌شده‌است. دو روش گزارش‌های شخصی(SAM) و الکتروانسفالوگرافی(EEG) برای سنجش هیجان انتخاب‌گردید. پس از تایید داده‌های مستخرج از ۵۰ آزمون‌شونده توسط آزمون سلامت و استروپ، تحلیل داده‌ها به‌روش کمی- آماری انجام‌شد.
نتایج نشان می‌دهد شکل‌و فرم، اندازه و محصوریت، وجود عنصرفضایی وکالبدی کانون توجه و تاکید، نفوذپذیری در ساختار فضایی، شکستگی در مسیرو تغییر چشم‌انداز، ریتم‌های دوبعدی‌و سه‌بعدی جداره و شکل و فرم کنج تقاطع، بر سطح خوشایندی، برانگیختگی و کنترل هیجانی اثرگذار است. اما عقب‌رفتگی و پیش‌آمدگی کالبدی تاثیری در برانگیختگی و نفوذپذیری بصری تاثیری در خوشایندی ندارد. همچنین داده‌های (EEG) مستخرج از دستگاه هدست (MindWave MW001) مورداستفاده به‌خوبی می‌تواند هیجانات افراد را استخراج نموده، درنتیجه به‌عنوان یک ابزار بالقوه برای ارزیابی مداخلات طراحی محیطی در حوزه معماری و شهرسازی مناسب می‌باشد. همچنین نتایج پژوهش حاضر با ارایه تاثیرات روانشناسانه طراحی‌شهری یک خیابان کمک می‌نماید که قبل از هرگونه اقدام در طراحی خیابان شهری، با علم برنحوه تاثیرگذاری آن اقدامات برهیجان عابرین پیاده، بتوان با گزینش و طراحی مناسب عناصر و ویژگی‌های کالبدی فضا، سبب تحریک هیجان‌های مثبت و کاهش سطح هیجان‌های منفی و درنهایت ارتقای سلامت روان شهروندان گردید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Effects of Physical - Spatial Measures of Urban Streets on Pedestrians Emotional Responses Using EEG
نویسندگان [English]
- Esmat Paikan 1
- Mohammad Reza Pourjafar 2
- Ehsan Ranjbar 3
1 Tarbiat Modares university
2 Professor of Urban Design, Faculty of Art and Architecture, Tarbiat Modares University
3 Assistant Professor , Department of Art and Architecture, Tarbiat Modares university ,
چکیده [English]
The environment can cause positive and negative emotions in citizens. The main part of the importance of emotions is due to the impact on people's behaviors. because emotions is one of the main components of social behavior, and the extraction of emotional responses is one of the best ways to understand different fields of experience and perception.Nowadays, mental health problems and the emphasis on increasing social interactions have led to more and more attention to the subject of emotions, but among the studies, the impact of physical-spatial factors has received less attention.
The aim of this study is to investigate the effect of physical-spatial measures of urban street on emotional responses of pedestrians, by placing the person in a pseudo-real environment. On the other hand, this study makes possible the use of a new neural measurement tool in urban studies and evaluates its accuracy. The present study has been performed experimentally by simulating 18 tests of different types of urban streets. Two methods of personal reporting (SAM) and electroencephalography (EEG) were selected to measure emotion. After confirming the data extracted from 50 subjects by General Health (GHQ) and Stroop test, data analysis was performed by quantitative-statistical method.
The results show the shape and form of the street, the size and c enclosure of the street space, the presence of a spatial and physical element that creates attention and emphasis in the street, permeability in the spatial structure of the street, rotation along the street and perspective change along the path, two and three-dimensional wall street rhythms, the shape and form of the corners of the street intersection, all affect on the levels of emotional pleasure, arousal and control. But physical Indentations and protrusions have no effect on arousal, and visual permeability has no effect on pleasure. In addition, the results showed that the EEG data extracted from the headset (MindWave MW001) used in this study could well capture the emotions of individuals, thus being a good potential tool for evaluating environmental design interventions in the field of architecture and urban planning.Also, the results of the present study, which show the psychological effects of urban design of a street, help to select and design the appropriate elements and physical characteristics of the space, to increase positive emotions and reduce negative emotions, and ultimately improve the mental health of citizens.
کلیدواژه‌ها [English]
- emotion
- physical - spatial measures
- Urban street
- EEG
)