نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• پوریا سعادتی وقار

استادیار گروه معماری، دانشگاه ملایر، همدان، ایران

چکیده

افزایش تعداد ساختمان‌های بلندی که با فرم‌های گوناگون در معابر نه چندان عریض شهرها ساخته می‌شوند لزوم توجه دو‌چندان به این بنا‌ها را مطرح ‌می‌سازد. این بنا‌ها اثرات متعددی را به شهر و شهروندان تحمیل می‌کنند. پژوهش حاضر پیرامون فشار روانی (تاثیرات روانی) این بنا‌ها بر شهر و شهروندان شکل گرفته‌است. در واقع در پژوهش حاضر، با تمرکز بر احساس فشار روانی که از رویت ساختمان-های بلند مرتبه در منظر شهری ایجاد و به طور روزمره توسط افراد حس می‌شود، تاثیر پارامتر‌های مرتبط با قواره و منظر استقرار ساختمان‌های بلند بر مولفه‌های ادراکی-روانی مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر پس از استخراج متغیر‌های روانی متاثر از قواره و منظر ساختمان‌های بلند با روش تحقیق کتابخانه‌ای_ اسنادی، در روش تحقیقی پیمایشی به ارزیابی تاثیر متغیر‌های مرتبط با قواره و منظر قابل رویت ساختمان بلند نمونه موردی این پژوهش بر متغیر‌های روانی پرداخته شد. نتایج این بخش نشان داد که با افزایش زاویه فضایی ساختمان، فشار روانی در نزد شرکت‌کنندگانی که با این ساختمان‌ها مواجه می‌شوند بیشتر شده و رضایت از فشار روانی کاهش می‌یابد. همچنین به منظور کشف خصیصه‌های زیر بنایی متغیر‌های ادراکی، از تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد و نتایج نیز نشان داد که متغیر‌های ادراکی 16 گانه در قالب 4 کیفیت گروه‌بندی شدند: خوشایندی، افسرده‌کنندگی، سرسبزی و چشمگیری. تاثیر زاویه فضایی ساختمان بر میزان افسرده‌کنندگی منظره نیز گویای آن بود که با افزایش زاویه فضایی ساختمان، منظره دلگیر و افسرده‌کننده می‌شود اما تاثیر درختان و پوشش گیاهی بر این کیفیت محیطی، مستلزم تحقیقات بیشتری است. در ادامه پژوهش، فشار روانی برج زاگرس (نمونه موردی این مطالعه) بر شرکت‌کنندگانی که از خیابان‌های مختلف با برج مواجه می‌شوند (مقایسه با استاندارد بین المللی در این زمینه) مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفت که نتایج این بخش نیز نشان داد که (با توجه به آماره میانگین) تصاویر تهیه شده از خیابان بین‌اانهرین، از منظر شرکت‌کنندگان با کمترین میزان فشار روانی و بالاترین میزان رضایت و بالعکس تصاویر تهیه شده از موقعیت‌های حد واسط عارف و طالقانی، جهان‌نما، و حد واسط میرزاده‌عشقی و جهان‌نما با بیشترین میزان فشار روانی و نارضایتی ادراک شده‌اند، بنابراین این گونه به نظر می‌رسد که از منظر خیابان‌های نامبرده تاثیر برج بر فشار روانی ادراکی شرکت‌کنندگان کمتر مورد توجه بوده‌است. این روش می تواند در صورت انجام مطالعات تکمیلی، به عنوان ابزاری کاربردی مورد استفاده تصمیم گیران شهری در بحث مکان یابی ساختمان های بلند (با هدف پایداری روانی منظر شهری) قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• ساختمان های بلند
• فشار روانی
• کره دید انسان
• قواره و منظر ساختمان بلند

موضوعات

• منظر شهری

عنوان مقاله [English]

The effect of visible Configuration and scape of tall buildings from urban passages on the perceptual-psychological reactions of people facing them (Case study: Zagros Tower in Hamedan)

نویسنده [English]

• pooria saadativaghar

Assistant Professor of Dept. of Civil Engineering and Architecture, Malayer University, Malayer, Hamadan, Iran

چکیده [English]

The increase in the number of tall buildings that are built with various forms in the narrow streets of the cities raises the need to pay double attention to these buildings. These buildings impose many effects on the city and its citizens. The present study has been formed about the oppression (psychological effects) of this building on the city and its citizens. In fact, in the present study, by focusing on the feeling of oppression that is created by the tall buildings in the urban landscape and is felt by citizens on a daily basis, The effect of configuration-related parameters and landscape of tall buildings on perceptual and psychological components was investigated. In the present research, after extracting the psychological variables affected by the appearance and view of tall buildings with the library-document research method, in a survey research method, the impact of the variables related to the appearance and the visible view of the tall building in the case study of this research on Psychological variables were discussed.The results of this section showed that with increasing the solid angle of the building, the oppression of the participants who encounter these buildings increases and the satisfaction with the oppression decreases. In order to discover the underlying properties of perceptual variables, exploratory factor analysis was used and the results showed that the 16 perceptual variables were grouped into 4 qualities: pleasant, depressing, greenness and remarkable. The effect of the solid angle of the building on the depression rate of the landscape also indicated that with increasing the solid angle of the building, the landscape becomes unpleasant and depressing, but the effect of trees and vegetation on this environmental quality requires more research.

In the continuation of the research, the oppression of the Zagros tower (the case study of this study) on the participants who face the tower from different streets was compared (with the international standard in this field)

The results of this section also showed that (according to the mean statistics) the pictures taken from Beynolnahreyn Street, from the participants' point of view, have the lowest level of oppression and the highest level of satisfaction, and vice versa, the pictures taken from the intermediate positions of Aref, Taleghani, Jahannama, and the middle positions of Mirzadeh Eshghi and Jahannama were perceived with the highest amount of oppression and dissatisfaction, so it seems that from the perspective of the mentioned streets, the impact of the tower on perceived psychological pressure (oppression) of Participants have received less attention.

This method can be used as a practical tool used by urban decision-makers in the discussion of locating tall buildings (with the aim of psychological sustainability of the urban landscape) if additional studies are carried out.

کلیدواژه‌ها [English]

• tall buildings
• oppression
• Sphere of human vision
• configuration and scape of a tall building