نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا علیشاهی ¹
• نجما اسمعیل پور ²

¹ دانشگاه یزد، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی

² دانشگاه یزد، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی.

چکیده

ایران طی دهه گذشته، به‌ندرت با نگاهی جامع نگریسته شده است؛ لذا، در این پژوهش نحوه ترکیب ابعاد و مؤلفه‌های بازآفرینی شهری طی دهه 1390 در مقالات نشریات علمی‌پژوهشی شهرسازی و چگونگی نگرش پژوهشگران به آن بررسی‌شده‌است. پژوهش، با رویکرد کیفی و به روش استدلال استقرایی در سه فاز انجام شده است. نخست، با استفاده از مطالعه اسنادی، مؤلفه‌ها و ابعاد بازآفرینی شهری استخراج گردید. سپس به مدد شاخص روایی محتوایی و نظر کارشناسان، ابعاد و مؤلفه‌‌های مرتبط ثبت و تأیید شدند. در فاز دوم به کمک انتخاب نظام‌مند، مقالات مرتبط با بازآفرینی شهری انتخاب و با استفاده از نرم‌افزار MaxQda2020 و VOSviewer تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. نهایتاً با استفاده از یافته‌های پژوهش، مدل مفهومی پژوهش تدوین شد. بر اساس یافته‌ها، ابعاد اجتماع، اقتصاد و فرهنگ و مؤلفه‌های مشارکت اجتماعی، اقتصاد شهر و محله و میراث‌فرهنگی بیشترین میزان توجه و مشارکت را در ترکیب محتوای ساختار پژوهش‌ها داشته‌ و ابعاد محیط‌زیست، مدیریت و قانون و مؤلفه‌های قوانین و مقررات و آلاینده‌های زیست‌محیطی کمترین میزان توجه را داشته‌اند. با توجه به نتایج، در دهه گذشته دو رویکرد کاربست اقتصادیِ میراث‌فرهنگی به‌منظور رونق اقتصادی و با هدف نهایی رونق اجتماعی پهنه‌های ناکارآمد شهرها و بهره‌بردن از بالقوگی‌های اجتماعی پهنه‌های شهری در جهت احیای حیات آن‌ها بیشترین میزان توجه را داشته‌اند؛ لذا پیشنهاد می‌گردد به‌منظور افزایش بهره‌وری پژوهش‌ها، رویکردی متعادل با بهره‌گیری از هر دو نو نگرش اتخاذ گردد که در این میان توجه به قابلیت رویدادهای شهری به‌مثابه مفهومی مرتبط با هر دو جنبه راهگشا است. بعلاوه، انطباق چارچوب سیاست‌گذاری بازآفرینی شهری در ایران با کلان نظریات وحدت‌بخش همچون نظریه شهر رویدادمدار، نظریه شهر ایرانی‌اسلامی و نظریه ایرانشهر می‌تواند منجر به موفقیت آن ها در چارچوب برنامه‌های توسعه در ایران گردد.

کلیدواژه‌ها

• انتخاب نظام‌مند
• بازآفرینی شهری
• بافت‌های تاریخی ناکارآمد در ایران
• محتوای مقالات علمی‌پژوهشی

موضوعات

• بازآفرینی و تجدید حیات بافت تاریخی

عنوان مقاله [English]

Exploring the Role of Urban Regeneration Dimensions and Components on Enhancing the Obsolete Historical Fabrics in Iran

نویسندگان [English]

• Reza Alishahi ¹
• Najma Esmailpoor ²

¹ Department of Urbanism, School of Art and Architecture, Yazd University

² Department of Urbanism, School of Art and Architecture, Yazd University, Imam Ave., Yazd, Iran.

چکیده [English]

Urban regeneration, despite the past decade’s consideration in Iran, has rarely been investigated comprehensively. Accordingly, this study examines the synthesis of the dimensions and components of urban regeneration in scientific research publications on urban planning during the 1390s and researchers' attitudes towards it. This paper was conducted with a qualitative approach and the inductive reasoning method in three phases. The desk study method was used in order to extract the components and dimensions of urban regeneration. Afterward, related dimensions and components were identified and verified through the application of the content validity index in accordance with expert opinions. A systematic review was conducted in the second phase to select articles regarding urban regeneration. The content of these articles was analyzed using MaxQDA2020 and VOSviewer software. Finally, a Conceptual model was developed. As a result of the findings, the dimensions of society, economy, and culture, as well as the components of social participation, city and neighborhood economies, and cultural heritage, have received the greatest amount of attention and participation in the synthesis of urban regeneration research. However, the dimensions of environment, management, and law, as well as the components of laws and regulations and environmental pollutants, have received the least attention. According to the findings of the research, in the 1390's, two approaches of economic application of cultural heritage for the purpose of economic prosperity with the ultimate goal of social prosperity in the inefficient areas of the cities and taking advantage of the social potential of the urban areas in order to conduct urban regeneration received the most attention. Thus, a balanced approach should be adopted in order to increase the productivity of research by incorporating both new perspectives, such as paying attention to the capability of urban events as a concept linked to both. Aligning Iran's urban regeneration policies with theories like the Eventful Cities, and Iranshahr can enhance development success. This approach revitalizes urban spaces while preserving cultural and historical aspects, contributing to sustainable development and heritage preservation.

کلیدواژه‌ها [English]

• Systematic Review
• Urban Regeneration
• Obsolete Historical Fabrics in Iran
• scientific-research Articles&rsquo
• content