طراحی شهری
تکتم روشن دل؛ بختیار بهرامی؛ مهدی سعیدی؛ گوران عرفانی
چکیده
علی‌رغم نقش معنادار تحرک و فعالیت فیزیکی کودکان بر سلامت و بهزیستی آنان، این نوع فعالیت‌ها در همسایگی‌ها و محلات مسکونی رو به کاهش است. یکی از راه‌های جبران این مسئله، تقویت آن دسته از ویژگی‌های محیطی است که هم مورد نظر کودکان است و هم آنان را به تحرک و فعالیت فیزیکی در محلههایشان ترغیب می‌کنند. تحقیقات پیشین این ویژگی‌ها را به‌صورت ...
بیشتر
علی‌رغم نقش معنادار تحرک و فعالیت فیزیکی کودکان بر سلامت و بهزیستی آنان، این نوع فعالیت‌ها در همسایگی‌ها و محلات مسکونی رو به کاهش است. یکی از راه‌های جبران این مسئله، تقویت آن دسته از ویژگی‌های محیطی است که هم مورد نظر کودکان است و هم آنان را به تحرک و فعالیت فیزیکی در محلههایشان ترغیب می‌کنند. تحقیقات پیشین این ویژگی‌ها را به‌صورت موردی و یا در قالب چند مورد بررسی کرده‌اند. بااینحال به مطالعاتی با رویکرد جامع‌تر نیاز هست تا بتوان نقطه نظر کودکان را درباره مجموعه‌ای از این ویژگی‌ها فهم و بررسی کرد. بر این اساس، این پژوهش با مشارکت 450 کودک (8/43 % دختر و 2/56% پسر) ساکن در محله‌های منطقه 10 شهر مشهد، نظر آنان را درباره مجموعه‌ای از 28 ویژگی محیطی مستخرج از ادبیات جمع‌آوری می‌کند. در نهایت پاسخ‌های کودکان به‌کمک تحلیل عامل اکتشافی دسته‌بندی و مرتبط با عوامل نهایی بازتعریف شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که تحرک و فعالیت فیزیکی این کودکان در محلههایشان متاثر از هفت عامل است: 1) اجازه والدین برای حضور بیرون از خانه، 2) مسیر پیاده امن و لذت‌بخش به‌ویژه از خانه به مدرسه و بالعکس، 3) امنیت اجتماعی به‌کمک فضاهای شاد و اجتماع‌پذیر، 4) قابلیت‌های محیطی قابل استفاده در شب و روز، 5) خوانایی به کمک مغازه‌ها در تراز همکف درکنار ساختمان‌های نشانه‌ای، 6) محیط متنوع برای کاوشگری و ماجراجویی و 7) ایمنی هنگام حرکت در فضا و بازی با وسایل. تقاضای مکرر برای انجام فعالیت‌های بازی‌وار حین فعالیت فیزیکی (تفریح، شادابی، و بازی با دوستان)، بیانگر این نکته است که ترجیح و تجربه کودکان درارتباط با تحرک و فعالیت فیزیکی، تفاوت بنیادی با بزرگسالان دارد. سیاست‌گذاران حوزه سلامت و برنامه‌ریزان و طراحان شهری زمانی می‌توانند به خلق یک محله حامی تحرک و فعالیت فیزیک کودکان نزدیک شوند، که چنین شرایط لذت‌بخشی را برای حضور و فعالیت مستقل آنان در فضاهای باز محله فراهم کنند.
طراحی شهری
مینا کشانی همدانی؛ محمود قلعه نویی؛ عبدالهادی دانشپور؛ سالار فرامرزی؛ احمد شاهیوندی
دوره 4، شماره 14 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 19-30
چکیده
توجه به جنبه‌های زیبایی‌شناختی فضاهای عمومی شهری در طراحی شهری از این جهت اهمیت ویژه‌ای دارد که کاربران آن ادراک زیبایی‌شناختی یکسانی ندارند و فضا لزوماً پاسخگوی همه طیف‌ها از این دیدگاه نمی‌باشد. پژوهش پیشِ رو با فرض وجود تفاوت در ادراک زیباشناختی محیط در گروه‌های سنی متفاوت، به این پرسش پاسخ داده است که چه ترجیحات زیباشناختی ...
بیشتر
توجه به جنبه‌های زیبایی‌شناختی فضاهای عمومی شهری در طراحی شهری از این جهت اهمیت ویژه‌ای دارد که کاربران آن ادراک زیبایی‌شناختی یکسانی ندارند و فضا لزوماً پاسخگوی همه طیف‌ها از این دیدگاه نمی‌باشد. پژوهش پیشِ رو با فرض وجود تفاوت در ادراک زیباشناختی محیط در گروه‌های سنی متفاوت، به این پرسش پاسخ داده است که چه ترجیحات زیباشناختی در فضای شهری بین گروه‌های سنی مختلف وجود دارد و اولویت‌بندی متغیرهای مرتبط با آن در دو گروه سنی کودک و بزرگسال به چه صورت است. از آنجا که مطالعات زیبایی‌شناسی در دو بعد نظری و تجربی مورد بحث قرار گرفته، توجه به جنبه‌های بصری در طراحی شهری و زیبایی‌شناسی تجربی به عنوان اساس پژوهش قرار گرفت. با مبنا قرار دادن دیدگاه سانتایانا مبتنی بر دسته‌بندی زیبایی‌شناسی محیطی در سه دسته حسی، فرمی و نمادین، پژوهش حاضر میزان توجه به هر دسته را در گروه‌های مورد مطالعه بررسی نموده است. پژوهش از نوع کاربردی بوده، با بهره‌مندی از ترکیب روش کمی و کیفی و به صورت توصیفی _ تحلیلی دو گروه مورد مطالعه را مقایسه نموده است. روش یافته‌اندوزی با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و تکمیل نقاشی کودک و پرسشنامه به تعداد 750 مورد در قالب طیف لیکرت در دو گروه یاد شده بوده که در نهایت با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد ارزیابی و استخراج نتایج قرار گرفته که بر اساس فرمول آماری کوکران در جامعه آماری، استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد در اولویت‌بندی ترجیحات متغیرهای زیباشناختی بین دو گروه سنی و اهمیت متغیرهای فرمی از دیدگاه کودکان تفاوت وجود دارد. از میان سه دسته زیبایی‌شناسی یاد شده، بیشترین ترجیحات زیباشناختی کودکان به لحاظ فراوانی در دسته متغیرهای فرمی قرار می‌گیرد.
