نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه شیراز
2 عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز
چکیده
«غنای حسی» یکی از کیفیت‌های مؤثر بر ارتقاء کیفی تجربه شهروندان از حضور در فضای شهری است. در میان حواسی که این کیفیت را شکل می‌دهند، حواس «بویایی» و «چشایی» و نقش آن‌ها در کیفیت‌بخشی به فضا در پژوهش‌های حوزه طراحی شهری کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در پی بازشناخت فضای شهری بر اساس تحلیل غنای حواس بویایی و چشایی است و به کمک آمیخته‌ای از روش‌های کمی و کیفی و با استفاده از بررسی منابع کتابخانه‌ای، برداشت میدانی در قالب «حس‌گردی»، انجام مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و نیز پیمایش کمّی در قالب پرسش‌نامه انجام شده است. نمونه مورد مطالعه بخشی از خیابان حافظ شیراز است که ضمن دارا بودن هویت تاریخی و جاذبه گردش‌گری، می‌تواند در لایه تجربه حسی و منظر حسی نیز فضای شهری مورد توجهی در مواجهه کیفی شهروندان با شهر باشد. یافته‌های حاصل از پژوهش، حاکی از اهمیت شاخص‌های «آسایش بویایی»، «حضور گیاهان مثمر» و «خاطرات توأم با محرک چشایی در فضا»، در تجربه حسی مردم است. این یافته‌ها نشان می‌دهد محدوده مورد مطالعه در شاخص‌های «بوهای طبیعی»، «بوهای وابسته به زمان» و «آسایش بویایی» وضعیت مطلوب‌تری دارد و نیاز است که در مورد شاخص‌های «تنوع بویایی» و «سازگاری بویایی» در بازنگری، مورد توجه بیشتری قرار گیرد. یافته‌های این پژوهش هم‌چنین حاکی از اهمیت توجه به تأثیر متقابل تجربه‌های حواس «بویایی» و «چشایی» بر بعد زمان و مکان و ارتقاء هویت‌مندی و خاطره‌انگیزی فضاهای شهری است. این پژوهش هم با هدف بسط مطالعات آتی در این حوزه با توجه به خلأهای پژوهشی و هم در انجام پروژه‌های سامان‌دهی منظر فضاهای شهری می‌تواند مورد استناد پژوهش‌گران حوزه شهرسازی و استفاده‌ی حرفه‌مندان طراحی و برنامه‌ریزی شهری قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
An analytical study of sensory richness in the recognition of the urban space of Hafez Street in Shiraz, focusing on the senses of smell and taste (Case Study: Hafez Street,, Shiraz)
نویسندگان [English]
- Maryam Roosta 1
- mahsa sholeh 2
- Negin Amiri 1
1 Shiraz University
2 Shiraz University
چکیده [English]
Sensory richness" is one of the qualities effective in improving the quality of citizens' experience of being in the urban space. Among the senses that shape this quality, the senses of "smell" and "taste" and their role in giving quality to the space have been less investigated in urban design researches. This research seeks to recognize the urban space based on the analysis of the richness of the olfactory and gustatory senses, and with the help of a mixture of quantitative and qualitative methods and by using library resources, field observations in the form of "sensory walking", conducting semi-structured interviews and quantitative survey in the form of The questionnaire has been completed. The studied example is a part of Hafez Street in Shiraz, which, in addition to having a historical identity and tourism attraction, can also be an important urban space in the qualitative encounter of citizens with the city in terms of sensory experience and sensory landscape. The findings of the research indicate the importance of "olfactory comfort", "presence of fruitful plants" and "memories combined with taste stimulus in space" indicators in people's sensory experience. These findings show that the studied area has a more favorable situation in terms of "natural odors", "time-dependent odors" and "olfactory comfort" indicators, and there is a need to pay more attention to the indicators of "olfactory diversity" and "olfactory compatibility" in the review. be placed The findings of this research also indicate the importance of paying attention to the mutual influence of the experiences of the "smell" and "taste" senses on the dimensions of time and space and enhancing the identity and memorability of urban spaces. This research, with the aim of expanding future studies in this field with regard to the research gaps, and in carrying out landscape organization projects of urban spaces, can be cited by researchers in the field of urban planning and used by urban design and planning professionals.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sence Richness
- Sensescape
- Urban Space
- Sense Walking
)