نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد دانشگاه تهران پردیس هنرهای زیبا
2 استادیار دانشگاه بوعلی سینا همدان
3 شهرسازی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران
چکیده
این مقاله به بررسی سیرتحول رویکردها و سیاست‌های نوسازی شهری از نخستین اقدامات در چارچوب بازسازی تا بازآفرینی شهری پایدار می‌پردازد. در دهه‌های اخیر، سیاست‌های متعددی در رویارویی با مسئله افت کیفیت محیطی، منزلت اجتماعی و سرزندگی اقتصادی شهرها (به ویژه در نواحی درونی آنها) مطرح و برنامه‌های گوناگونی در این خصوص به اجرا درآمده‌اتد. در یک نگاه تحلیلی_تاریخی مراحل متمایزی در فرآیند تکاملی این سیاست‌ها قابل تشخیص هستند. طی سه دهه اخیر در کشورهای توسعه یافته متأثر از دگرگونی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین در گذار از اقتصاد صنعتی به اقتصاد خدماتی به منظور حل معضلات و تنگناها در محدوده‌های شهری رو به افول، رویکردهای مختلفی در تئوری و عمل تجربه شده‌اند. ادبیات موجود در این عرصه تا آغاز هزاره سوم میلادی به این رویکردها و عوامل مؤثر بر آنها و همچنین تأثیرات آنها بر تحولات شهرها به شکل مشروحی پرداخته است. در سال‌های اخیر با اولویت یافتن پارادایم(الگو) پایداری، توسعه پایدار و رویکرد بازآفرینی شهری پایدار، عرصه موضوعی جدیدی در ادبیات جهانی مطرح شده است. پرسش این پژوهش و هدف اصلی مطالعه نیز در راستای تبیین این رویکرد نوین و ابعاد و مؤلفه‌های آن شکل گرفته است، مبنی بر اینکه ابعاد و مؤلفه‌های "بازآفرینی شهری پایدار" چیستند و چگونه متأثر از "پایداری اجتماعی" به عنوان رویکرد متأخر تبیین می‌گردند. روش تحقیق پژوهش حاضر متأثر از ماهیت پرسش پژوهش بر مبنای مطالعه اسنادی ، کتابخانه‌ای و همچنین روش تحلیل محتوا و استدلال منطقی تهیه و تنظیم شده است. در مقاله حاضر دیدگاه‌های اندیشمندان و عوامل مؤثر بر دگرگونی‌ها از حدود نیمه دوم قرن بیستم میلادی تاکنون استخراج، طبقه بندی و تحلیل شده‌اند. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن هستند که رویکرد یکپارچه، کاربرد مفهوم مشارکت در همکاری بخش‌های خصوصی و دولتی، تأکید بر هویت محلی و حس مکان، شهرها به عنوان مکان‌های رقابتی ، محیط‌هایی به لحاظ اجتماعی همه شمول و به لحاظ اقتصادی شکوفاو عرصه‌های عمومی سرزنده از اهمّ مؤلفه‌ها و معیارهای بازآفرینی شهری پایدار با اولویت پایداری اجتماعی می‌باشند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The Approaches and Policies of Urban Renewal from" Urban Reconstruction" to "Sustainable Urban Regeneration"
نویسندگان [English]
- h b 1
- m i 2
- m m 3
1
2
3
چکیده [English]
This paper investigates the evolution of development approaches from “Urban Reconstruction” to “Sustainable Urban Regeneration” emphasizing “social sustainability” (the most recent approach).The decline of environmental quality, social status and economic vitality have been amongst the most fundamental problems in the concept of urban development. In recent decades, various policies have been implemented in cities, especially in inner cities, to address this critical situation. Developed countries have examined different approaches for solving in theory and practice such issues as the post-industrial shift from manufacturing to service industries, Fordism to post-Fordism, natural or non-natural disasters (earthquakes, war…), globalization and social change. Developing countries have also been confronted by such problems as a result of rapid growth and its consequences. By looking at these policies from an analytical and historical perspective, distinct stages from “Urban Reconstruction” to “Urban Regeneration” can be defined based on prominent attributes, political approaches and institutional frameworks. “Sustainable Urban Regeneration” has been propounded in recent years, introducing sustainability and sustainable development in the field of urban development. The question and the objective of this research are forged explicating this approach, its aspects and components; exploring “what the components and aspects of “Sustainable Urban Regeneration” are and how they could be defined under the recent approach of “Social Sustainability”. The research method is a "documentary" one based on "Content Analysis" and "Logical Argumentation". This paper seeks to summarize the approaches that have affected change since the mid- twentieth century and to define the components and dimensions of sustainable urban regeneration taking into account the most recent approach of social sustainability.
کلیدواژه‌ها [English]
- " Urban Reconstruction"
- " Urban Renewal"
- " Urban Regeneration"
- " Sustainability"
- " Sustainable Urban Regeneration"
- بحرینی، حسین(1376)شهرسازی وتوسعه پایدار، رهیافت شماره هفدهم، شورای پژوهشهای علمی کشور، تهران.
- حاجیپور، خلیل(1386)مقدمه ای برسیر تحول و تکوین رویکردهای مرمت شهری(دوره زمانی بعد از جنگ جهانی اول تا آغاز هزاره سوم)، اندیشه ایرانشهر، فصلنامه ای در زمینه شهرشناسی، سال دوم، شماره نهم و دهم.
- حبیبی، سید محسن و مقصودی، ملیحه ( 1381 ) مرمت شهری، تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
- صحیزاده، مهشید، ایزدی، محمدسعید(١٣٨٣) حفاظت و توسعه: دو رویکرد مکمل یا مغایر؟ ،" آبادی" دوره ١٤ ، شماره ٤٣، صفحات ٢١- ١٢ .
- عبدی دانشپور، زهره (1387) درآمدی بر نظریههای برنامهریزی با تأکید ویژه بر برنامهریزی شهری، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی،چاپ اول، تهران.
- کریپندورف، کلوس(1388)تحلیل محتوی:مبانی روش شناسی،)ترجمه هوشنگ نایبی(، نشرنی، تهران.
- لطفی، سهند ( 1390 )تبارشناسی بازآفرینی شهری، ازبازسازی تا نوزایی، چاپ اول، انتشارات آذرخش، تهران.
- Assefa G. and Frostell B. (2007), Social Sustainability and Social Acceptance in\technology Assessment:A Case Study of Energy Technologies, Technologies in Society (29): 63-78.
- Berry, B.J.L( 1985), ‘Islands of renewal in seas of decay’, in P. E. Peterson(Ed.), The New Urban Reality (The Brookings Institution, Washington ,DC), pp. 69–96.
- Beswick Carole-Ann . Tsenkova, Sasha. (2002)Overview Of Urban Regeneration Policies in Urban regeneration: learning from the British experience / edited by Sasha Tsenkova University of Calgary.
- Bevilacqua ,Carmelina, Calabrò, Jusy, Maione ,Carla.)2013),The Role of Community in Urban Regeneration: Mixed Use Areas Approach in USA Proceedings REAL CORP 2013 Tagungsb and 20-23 May 2013, Rome, Italy.
- Blackman, T. (1995) ,Urban Policy in Practice ,London, Routledge.
- Bohl, Charles C. (2002),.Place making: Developing town centers, main streets, and urban villages. Washington, D.C.: Urban Land Institute.
- Calthorpe, Peter, Fulton, William..(2001),The regional city. Island Press, pp.279-285.
- Chan Edwin Æ Grace K. L. Lee (2008),”Critical factors for improving social sustainability of urban renewal projects,Springer Science+Business Media.
- -Godschalk, David, and William Anderson.( 2012).Sustaining Places: The Role of the Comprehensive Plan, APA Report 567.
- CLG (Communities and Local Government) (2007e) Strong and Prosperous Communities: The Local- Government White Paper – Making It Happen: The Implementation Plan, London: HMSO.
- Colantonio &Dixon(2011),( Urban Regeneration & Social Sustainability: Best Practice from European Cities.
- Couch,C.(1990) Urban Renewal: Theory and Practice [Chapter 1 covers post-war approaches to the reconstruction of urban areas], Basingstoke: Macmillan.
- DETR.(2000), (Department of the Environment, Transport and the Regions)Sustainability Counts,London,DETR
- EC.(2006 ),European Institute for Urban Affairs 2006.
- EU Ministers.(2006),European Conference of Ministers Responsible for Spacial/RegionalL Planning (CEMAT)
- Fainstein, S. Gordon S., I and Harloe ,M. ( 1992), Divided Cities: New York and London in the Contemporary World (Basil Blackwell, Oxford, UK.
- Gibson, Micheal and Kocabaş, Arzu (2001) “London: Sustainable Regeneration- Challenge andResponse”. Paper presented to the Rendez-vous Istanbul: 1.International Urban Design Meeting, Mimar Sinan University, Istanbul, Turkey.
- Hemphill L, McGreal S & Berry J (2004) An Indicator Based Approach to Measuring Sustainable Urban Regeneration Performance: Part 2, Empirical Evaluation and Case Study Analysis Urban Studies 41: 757-772 .
- Hopkins. C . Benjamin. C. and Carter. A. ( 1997) Regeneration - Some Legal and Practical Issues BURA. London
- LUDA .(2003) Appraisal of Urban Rehabilitation Literature and Projects, Including a Glossary of Terms and a Preliminary Set of Indicators Characterising LUDA. Large Scale Urban Distressed Areas (LUDA), Dresden.
- McDonald, S.; Malys, N.; Malienė, V.(2009)Urban regeneration for sustainable communities: A case study, Technological and Economic Development of Economy 15(1): 49–59.
- Ng ,M.K. (2005) Quality of life perceptions and directions for urban regeneration in Hong Kong Social Indicator Research 71: 441-465.
- ODPM (2003) Creating sustainable communities: making it happen, Thames Gateway and the growth areas. ODPM, London.
- ODPM (2004) Creating sustainable communities: greening the Gateway. ODPM, London.
- ODPM (2006) UK Presidency. EU Ministerial Informal on Sustainable Communities. EuropeanEvidence Review papers. Office of the Deputy Prime Minister, London.
- Roberts, P. 2000. The evolution, definition and purpose of urban regeneration, in P. Roberts and H. Syke(eds.). Urban Regeneration, A Handbook. British Urban Regeneration Association, SAGE Publications,London, 9–36.
- Roberts, P. and Sykes, H. (eds.) (2000) Urban Regeneration: A Handbook, London: Sage
- Roberts, P.; Jeffrey, P)2006( Signposts to sustainable communities: lessons from the exemplar learning programme2006. RENEW, London..
- Senkova, Sasha (2001) Urban regeneration: learning from the British experience / edited by Sasha Tsenkova University of Calgary. September/October,
- Tiesdel,S.,Oc,T.&Heath ,T.(1996)Revitalizing historic urban quarters, Oxford ,UK ,Architectural Press.
- Turok, Ivan (2004) “Urban Regeneration: what can be done and what should be avoided?”. Paper presented to International Urban Regeneration Implementations Symposium, Lütfi Kırdar Exhibition Centre, Istanbul.
- URBACT.( 2010),”Impact of the Crisis and Responses of Cities” ,European Programme for Sustainable Urban Development.
- Urban Task Force.(1999) Towards an Urban Renaissance London, Landor Publishing.
)