نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس
2 جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس
3 گروه جغرافیای دانشگاه تربیت مدرس
4 گروه شهرسازی دانشگاه کردستان
چکیده
شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری‌های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل می‌شود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می‌گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل رابطه تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی بانه و سقز شکل گرفته است. بررسی این رابطه با استفاده از روش‌های کمی_ پیمایشی و از دیدگاه دو گروه شامل فعالان تجارت میان مرزی و خبرگان و مسئولان محلی انجام شده است. گفتنی است که برای وارد کردن بُعد زمان در مطالعه، در مرحله گردآوری اطلاعات میدانی براساس طرح پانل واپس‌نگر اقدام شد. براساس یافته‌های توصیفی تحقیق، کارکرد مرز در منطقه مورد مطالعه هم از دیدگاه فعالان تجارت میان مرزی و هم از دیدگاه خبرگان و مسئولان محلی، متحول شده است. نتایج آزمون t تک نمونه‌ای نیز تأیید کننده همین مطلب است. در ادامه در بررسی متغیر وضعیت پیرامونی شهری، یافته‌های تحقیق حاکی از بهبود و ارتقای شاخص‌های وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی به ویژه از دیدگاه خبرگان و مسئولان محلی است. در پاسخ به سؤال اصلی تحقیق و بررسی رابطه تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مورد مطالعه، یافته‌های تحلیلی تحقیق منتج از تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد که ارتباط معناداری بین تحول کارکرد مرز با ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی مورد مطالعه وجود دارد. به طوری که ارتقای وضعیت پیرامونی شهرهای مرزی با تحول کارکرد مرز از دیدگاه فعالان تجارت میان مرزی و خبرگان و مسئولان محلی به ترتبب دارای 50 و 51 درصد همبستگی است. علاوه بر این با استفاده از رتبه‌بندی میانگین شاخص‌ها در آزمون فریدمن مشخص شد که از میان شاخص‌های سازنده تحول کارکرد مرز، توسعه زیرساخت‌های ارتباطی و کاهش فاصله اجتماعی_ فرهنگی با ساکنان آن سوی مرز مهمترین تأثیر را در تحول کارکرد مرز در منطقه مورد مطالعه داشته‌اند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The relation between transforming border’s function and improving peripheral status of border cities- case study: (Bane & Saghez border cities)
نویسندگان [English]
- m r 1
- j m 2
- a m 3
- a r 3
- k i 4
1
2
3
4
چکیده [English]
There is a lot of evidence that political boundaries have lost a large part of its function as a barrier, and cross-border interactions and cooperation will increasingly become more important over time. In this case, the border operates as a contact area which is a functional space for exchange and socio-economic interactions; the border spreads its positive effects in its vicinity. The impact of borders is the key agent in the development of cities on or near them. Borders can either block or bridge the development and integration of different border areas. Understanding this barrier or opportunity affects how we conceptualize borders and their functions. This research studies the correlation between transforming border function and improving peripheral status of the border cities of Baneh and Saghez. Quantitative-survey methods were used to achieve the above aim. Using questionnaires data was collected from cross-border traders and prominent local figures and experts. To test the hypothesis, the result of 131 questionnaires of the cross-border traders and 49 questionnaires of the prominent local figures and experts were analyzed through Comparison of averages, One sample T-Test, Regression analysis, and Nonparametric Friedman's Test. In addition, the sample size of the research was selected using snowball sampling and targeted methods. The results show that border function has changed from the perspective of the cross-border traders and prominent local figures and experts. According to the descriptive results, score for the changing role of border variability is higher than the theoretical median and the scores for constituent indicator of transforming border function that include reinforcement of legal-institutional capacity, development of transport infrastructures, facilitating the flow of cross-border exchange and decreasing socio-cultural distance are 3.06, 3.30, 2.56, and 3.07 respectively. The results also indicated that the peripheral status of the border cities has improved. According to the results, employment and income status, economic well-being, social security, political and social collaboration amongst people have improved. Furthermore, there is a significant correlation between transforming border function and peripheral status based on the Regression’s Test. This correlation is at medium level (0.50 and o.51 for cross-border trader and local elites and experts respectively). In addition, the results indicate that the constituent indicator of transforming border function have a different proportion in transforming border function. The results of the Nonparametric Friedman's Test show that the development of transport infrastructures and the lessening socio-cultural distance has had a greater effect on transforming border function. Thus, as noted in the theoretical principles, improvement of the peripheral status of border cities and development of the border city area need border function (or border role) to be redefined and governments to alter their viewpoints – people in border regions adapt to local conditions. Elimination of long bureaucratic process in cross-border trade and traffic, stability and transparency of business rules, development of information and communication infrastructure will have positive ramifications in adjacent regions. Finally, based on the results, lower inhibitory effects at borders is a key factor in the development of border cities and regions.
کلیدواژه‌ها [English]
- Border regions
- border function
- peripheral status
- border cities
- Bane
- Saghez
- احمدزاد اصل، مسعود و آریا سپهر، سمیرا (1386). اصول پایه روش تحقیق در علوم پزشکی، ویرایش چهارم، تهران: انتشارات نوردانش.
- حافظنیا، محمدرضا؛ مجتهدزاده، پیروز؛ سهرابی، محمد؛ جانپرور، محسن (1389). بررسی تحول مفهوم مرز در دوران معاصر، فصلنامه علمی تخصصی مرز و جغرافیا، پیش شماره 1، صص: 7-42.
- دفتر مطالعات اقتصادی معاونت برنامهریزی و بررسیهای اقتصادی (1381). بررسی نقش و عملکرد بازارچه‌های مرزی در اقتصاد ایران، ویرایش دوم، تهران: وزارت بازرگانی.
- شرکت مهندسین مشاور وزنا (1387). طرح ارزیابی راهبردی ظرفیتهای اقتصادی و اجتماعی روستاهای مرزی (گزارش منتشر نشده)، کارفرما: دفتر توسعه روستایی، وزارت جهاد کشاورزی.
- محمدپور، علی؛ احمدیپور، زهرا؛ بدیعی، مرجان (1385). نقش تحول کارکرد مرز بر فضای جغرافیایی بخش باجگیران در مرز ایران و ترکمنستان، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژهنامه جغرافیا، صص: 147-172.
- موسوی، میرنجف و زنگی آبادی علی (1390). برنامهریزی توسعه شهرهای مرزی- مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی، مشهد: انتشارات شریعه توس
- میرحیدر، دره (1380). مبانی جغرافیای سیاسی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت.
- Arreola, Daniel D., Curtis, James R. (1993). The Mexican border cities: Landscape anatomy and place personality, Third printing, the university of Arizona press.
- Blatter, Joachim. (2004). From ‘spaces of place’ to ‘spaces of flows’? Territorial and functional governance in cross-border regions in Europe and North America. International Journal of Urban and Regional Research (28) 3, pp. 530–548.
- Brunet-Jailly, Emmanuel. (2005). Theorizing borders: An interdisciplinary perspective. Geopolitics, (10) 4, pp. 633 – 649.
- Brzosko-Sermak, Agnieszka. (2007). Theoretical deliberations on frontier location of cities. Bullitin of geography (Socio-economic series), NO. 7.
- Chen, Xiangming. (2006). Beyond the reach of globalization: China’s border regions and cities in transition. Pp. 21-46 in Globalization and the Chinese City, edited by Fulong Wu. London: Routledge.
- Christensen, Karen., Levinson, David. (2003). The encyclopedia of community: From the village to the virtual world. Sage Publications, Printed in the United States of America.
- Feinstein, Barry A., Dajani-Daoudi, Mohammed S. (2000). Permeable fences make good neighbors: improving a seemingly intractable border conflict between Israelis and Palestinians. AM. U. INT’L L. Rev, pp. 1-176.
- Ganster, Paul. (1998). The United States-Mexico Border Region: An Overview, Photogrammetric Engineering & Remote Sensing. Vol. 64, No. 11, pp. 1077-1083.
- Herzog, Lawrence A. (1991). Cross-national urban structure in the era of global cities: the US-Mexico transfrontier metropolis, urban studies, Vol. 28, No. 4, pp. 519-533.
- Kladivo, Petr., Ptacek, Pavel., Roubinek, Pavel., Ziener, Karen. (2012). The Czech-Polish and Austrian-Slovenian borderlands – similarities and differences in the development and typology of regions. Moravian geographical reports, Vol 20, No. 3, pp. 48-63.
- Kolossov, Vladimir. (2005). Border studies: Changing perspectives and theoretical approaches, Geopolitics. Vol. 10, pp. 606-632.
- Laine, Jussi. (2006). Perceptions toward the Opening of the Finnish Russian border – border as a barrier among actors involved. University of Joensuu, Department of Geography, Master’s thesis.
- Laine, Jussi. (2007). Incommodious border? Rethinking the function of the Finnish-Russian border. Fennia 185: 1, pp. 49–62. Helsinki. ISSN 0015-0010.
- Moraczewska, Anna. (2010). The changing interpretation of border functions in international relations. Revista Română de Geografie Politică, Year XII, no. 2, pp. 329-340.
- Newman, David. (2003). A companion to political geography. Edited by John Agnew, Katharyne Mitchell, and Gerard Toal. Malden, MA: Blackwell.
- Ni, Pengfei. (2011). Cities as the new engine for Sino-Indian cooperation, Journal of International Affairs, Vol. 64, No. 2, PP. 143-154.
- Portnov, Boris A., Pearlmutter, David. (1999). Sustainable urban growth in peripheral areas, Progress in Planning, Vol. 52, pp. 239-308.
- Rietveld, Piet. (2001). Obstacles to openness of border regions in Europe. In van Geenhuizen M & R Ratti (eds). Gaining advantage from open borders. An active space approach to regional development, pp. 79–96. Ashgate, Aldershot.
- Rietveld, Piet. (2012). Barrier effects of borders: Implications for border-crossing infrastructures. EJTIR 12 (2), pp. 150-166.
- Rumley, D., and Minghi, J.V. (1991). The Geography of Border Landscapes. Routledge: New York.
- Schutt, Russell K. (2012). Investigating the social world; The process and practice of research (Seventh Edition). University of Massachusetts Boston, 648 p, SAGE Publications, Inc.
- Smallbone, David., Labrianidis, Lois., Venesaar, Urve., Welter, Friederike., & Zashev, Peter. (2007). Challenges and prospects of cross border cooperation in the context of EU enlargement. Sixth framework programme priority 7 citizens and covernance in a knowledge based society, Kingston University.
- Stiller, silvia. (2003). Integration in the German-Polish border region – Status Quo and Current Developments. Paper presented at 43rd Congress of the European Regional Science Association "Peripheries, Centres and Spatial Development in the New Europe" August 27th – 30th, Jyväskyla, Finland.
- Topaloglou, Lefteris. (2009). Obstacles in economic cross border interaction across the EU external and Northern Greek border regions, MIBES Transactions, Vol 3, Issue 1.
- Tykkylainen, M. (2009). Economies, Borderlands. International encyclopedia of human geography, editors-in-chief: Kitchin, R and Thrift, N., Volume 3, pp. 345-353, Elsevier Ltd.
- Van der Velde, B. Martin R. (1998). Labour market in a border area-Searching for jobs and the influence of borders. 38th European Congress of the European Regional Science Association Vienna, Austria, August 28 - September 1.
- Van Geenhuizen, Marina., Van der Knaap., & Nijkamp, Peter. (1996). Trans-border European networking: Shifts in corporate strategy?. European Planning Studies, Vol, No. 6.
- Van Houtum, Henk. (1998). The development of crossborder economic relations: a theoretical and empirical study of the influence of the state border on the development of cross-border economic relations between firms in border regions of the Netherlands and Belgium. 256 p, CentER, Tilburg.
- Wasti-Walter, D. (2009). Borderlands. International encyclopedia of human geography, editors-in-chief: Kitchin, R and Thrift, N., Volume 1, pp. 332-339, Elsevier Ltd.
- Wu, Chung- Tong. (1998). Cross-border development in Europe and Asia. Geojournal, 44.3, pp. 189-201.
)