بازآفرینی و تجدید حیات بافت تاریخی
مریم همتیان دهکردی؛ افسون مهدوی؛ محمدرضا ایروانی
چکیده
بازآفرینی شهری یک زمینه متقاطع ازسیاست های شهری و یک گزینه استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهانی است. بررسی سیرتحول تجارب بازآفرینی شهری وارزیابی آنها نشان داده است که موفقیت درمحدوده های شهری تنها با بهبود کالبدی حاصل نمی شود، بلکه از وجهی اجتماعی نیزبرخورداراست که برمبنای آن مردمان ساکن نیزعملا درفرایند بازآفرینی وارد ...
بیشتر
بازآفرینی شهری یک زمینه متقاطع ازسیاست های شهری و یک گزینه استراتژیک مهم در ارتقای توسعه شهری در سطح جهانی است. بررسی سیرتحول تجارب بازآفرینی شهری وارزیابی آنها نشان داده است که موفقیت درمحدوده های شهری تنها با بهبود کالبدی حاصل نمی شود، بلکه از وجهی اجتماعی نیزبرخورداراست که برمبنای آن مردمان ساکن نیزعملا درفرایند بازآفرینی وارد می شوند.مؤلفه های فراکالبدی همانند ساختار اجتماعی بافت ها، کمیت و کیفیت روابط و مشارکت ساکنان که تا پیش از این در برابر نگاه صرفاً کالبدی طرح ها نادیده انگاشته می شد، می تواند در قالب سرمایه های اجتماعی، ابزار و محرکی برای نوسازی مطلوب تر و مقبول تر از نظر ساکنان بافت باشد. سرمایه های اجتماعی پایه واساس پایداری وتوانایی جامعه درخودسازی ونبود آن عاملی درزوال محلات شهری است. متاسفانه درایران بسیاری از رهیافت های بازافرینی شهری باهدف ساماندهی مناطق فرسوده بانگرش تک بعدی(کالبدی)و کم توجهی به سایر ساختارهای انسانی و نقش مردم درتصمیم گیری ها زمینه فرسودگی بیشتر را فراهم کرده است. درشهر شهرکردنیزعدم هماهنگی میان سازمان ها، متولیان واجراکنندگان طرح ها ونادیده انگاشتن نظر ونیازهای ساکنین وگروه های ذینفع درتصمیم گیری ها، هسته مرکزی شهر راباطیف وسیعی از انواع مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی وزیست محیطی روبرو کرده است. این تحقیق بر آن است تا با بررسی مولفه های موثر برتوسعه فرهنگ جامعه محلی ، زمینه های تحقق رویکرد بازآفرینی را در محدوده مورد مطالعه معرفی و بررسی نماید به گونه ای که متناسب با زیر ساخت ها و بسترهای شهرو بهره مندی از ظرفیت نهادی بخش فرهنگ محلی، زمینه های رشد اقتصادی-اجتماعی و سیاسی محقق شود. جامعه آماری این پژوهش، مردم ساکن هسته مرکزی شهرکرد و نمونه های انتخابی16نفرازاهالی محل هستندکه به کمک روش نمونه گیری هدفمند وراهبردگلوله برفی انتخاب شده اند.رویکرد پژوهش انجام شده کیفی و باراهبردمردم نگاری است وبه کمک مصاحبه های عمیق ونیمه ساختارمند وکدگذاری مفاهیم ، مقولات نهایی بدست آمده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که جهت تحقق موفقیت آمیز رویکرد بازآفرینی شهری،مولفه های موثر برتوسعه فرهنگ جامعه محلی شامل مولفه های معنایی، کالبدی، عملکردی واجتماعی نقش مهمی درتوانمندسازی ساکنان، جلب اعتماد آنان، افزایش تعلق به محلات هدف و به طورکلی تحقق پذیری بازآفرینی شهری در هسته مرکزی شهرکرد دارند.